Chúa Nhật VI TN A

SỐNG TINH THẦN LUẬT
Mt 5,17-37

Người ta thường nói : "Quốc có quốc pháp, gia có gia quy", nghĩa là nước có luật nước và nhà có luật nhà. Chúng ta là những người công giáo, là công dân Nước Trời, hẵn là cần biết và sống luật của Nước Trời.

Có lẽ nhiều người trong chúng ta đây, thoạt đầu nghĩ rằng Lời Chúa hôm nay đem lại một lề luật mới. Nhưng thưa không! Chúa Giêsu nói rất rõ ở đầu bài Phúc Âm "Thầy đến không phải là để bãi bỏ luật Môsê hoặc lời các ngôn sứ, nhưng là để kiện toàn". Nói cách khác, Chúa Giêsu kiện toàn luật nghĩa là đem lại một tinh thần mới, một sức sống và một sự sống mới cho lề luật. Ngài mời gọi hết mọi người xưa cũng như nay sống điều đó để được công chính, thánh thiện và đẹp lòng Chúa hơn những người kinh sư, biệt phái đã sống và cũng để ta xứng danh là Kitô hữu, con cái Nước Trời.

Thật vậy, những Kinh sư cũng như các Pharisêu là những người tuân giữ lề luật cách triệt để, họ cũng muốn làm đẹp lòng Chúa, nhưng có điều họ tự mãn, tự kiêu. Họ nghĩ rằng chỉ cần tuân giữ đúng những gì luật dạy là đẹp lòng Chúa, là nên công chính rồi. Điều này cũng được khắc ghi nơi mỗi người Do Thái, ai muốn phục vụ Chúa là tuân giữ lề luật, ai tuân giữ luật là làm theo ý Chúa. Họ an lòng tuân giữ luật hơn là thi hành ý Chúa.

Một câu chuyện kể rằng, có một tu sinh theo học đạo với một vị chân tu. Sau một thời gian theo học và thực hành đạo, anh tu sinh đến gặp thầy, vì anh cảm thấy mình đã xứng đáng được gọi ngang hàng với những bậc thánh thiện, nếu không muốn nói là thánh nhân. Người thầy khôn ngoan mới hỏi : "Vậy những đức hạnh con đạt được là gì ?". Môn sinh trả lời : "Con đã đạt được cao độ của khổ hạnh. Con đã tự kỷ luật thân xác mình, để bây giờ con có thể ngủ trên đất, ăn những rau cỏ để sống và chịu đánh tội mỗi ngày 3 lần". Nghe vậy, vị thầy của anh cười nói : "Con cũng khá lắm, nhưng con hãy nhìn ra ngoài sân, xem con lừa của nhà mình kìa, nó cũng ngủ trên đất, nó cũng ăn cỏ ngoài đồng và bị đánh đòn mỗi ngày ít là 3 lần. Vị thầy phía tên đệ tử và nói : con chưa đạt được sự thánh thiện đâu huống hồ là một vị thánh".

 Anh môn sinh nghĩ rằng khi mình thi hành một số quy tắc, một số luật lệ thì đã đạt sự thánh thiện rồi, nhưng cuối cùng : anh chỉ được ngang hàng với con lừa thôi!

Chúng ta có thể thấy thái độ vụ luật này nơi nhiều người Pharisêu, họ cho rằng làm thế là được nên công chính. Còn Chúa Giêsu nhiều lần lên án sự giả hình : "khốn cho các ngươi, hỡi các kinh sư và pharisêu giả hình... bên ngoài thì có vẻ công chính trước mặt thiên hạ, nhưng bên trong toàn là giả hình và gian ác" (Mt 23,27-28). Cũng vậy, chúng ta nhớ câu chuyện hai người lên đền thờ cầu nguyện (x. Lc 18,9-14), một người Pharisêu và người thu thuế. Người Pharisêu đứng thẳng, cầu nguyện : "Lạy Chúa, xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác : tham lam, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia. Con ăn chay mỗi tuần hai lần, con dâng cho Chúa một phần mười thu nhập của con". Còn người thu thuế thì đứng đằng xa, thậm chí chẳng dám ngước mắt lên trời, nhưng vừa đấm ngực vừa thưa rằng : "Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi". Hai người cùng thấy, người Pharisêu thì thấy những công việc mình làm, những công trạng mình đạt được để khoe với Chúa. Còn người thu thuế thì thấy con người thực đầy tội lỗi của mình và biết cậy dựa vào Chúa. Cuối cùng, ta thấy Chúa Giêsu không bảo người Pharisêu, con tốt lắm ! Nhưng lại nói với người thu thuế khi về nhà thì được nên công chính, còn người Pharisêu thì không.

 Lời Chúa nói với các môn đệ xưa, cũng chính là nói với chúng ta hôm nay "nếu anh em không ăn ở công chính hơn các Kinh sư và Pharisêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời" (Mt 5,20). Công chính hơn nghĩa là sao ? Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đưa ra bốn trường hợp cụ thể sau :

Thứ nhất, Luật cũ cấm giết người - còn Chúa Giêsu thì dạy phải coi người khác là anh em, nên phải yêu thương nhau. Thứ hai, Luật cũ cấm hành vi ngoại tình - còn Chúa Giêsu ngăn chận từ bên trong, từ ước muốn xấu, vì ước muốn xấu sẽ nảy sinh những hành động xấu khi có dịp.

Thứ ba, Luật cũ quy định thủ tục li dị - còn Chúa Giêsu triệt để cấm li dị (trừ trường hợp bất hợp pháp).

Thứ tư, luật cũ cấm thề gian - còn Chúa Giêsu dạy "có thì nói có, không thì nói không", nghĩa là Ngài dạy ta sống thành thật, vì khi sống thành thật thì không cần phải thề.

Nói cho cùng, Chúa Giêsu mời gọi ta trở về với chính lòng mình nhằm thanh luyện nội tâm, thanh luyện lòng trí cũng như những ý định và ước muốn của ta. Chúa Giêsu mặc cho lề luật một ý nghĩa mới, một tinh thần mới. Chính vì lẽ đó, mà việc giữ luật không là một cùng đích, nó chỉ là phương tiện đưa ta đến với Chúa. Khi ý thức điều này, ta sẽ dễ dàng chấp nhận cũng như thi hành luật một cách trọn hảo hơn.

Một việc cụ thể là giữ ngày Chúa nhật, nếu ta không để ý thì việc đến nhà thờ ngày Chúa nhật chỉ là chu toàn lề luật, để tránh cho khỏi tội. Vì thế, mà có nhiều người và nhiều lần ta mới chỉ đi 'xem' lễ chứ chưa thật sự 'tham dự' Thánh lễ. Thật vậy, đi lễ ngày Chúa nhật không phải chỉ để chu toàn lề mà là để thể hiện tình yêu của ta, là để gặp Chúa và gặp nhau. Tham dự lễ là để lắng nghe Lời Chúa và múc lấy sự sống Chúa nơi bàn tiệc Lời Chúa và Thánh thể. Đến nhà thờ còn là để chia sẻ niềm vui, hiệp thông với nhau trong tình thân mật là con cùng một Cha Trên Trời. Và đi lễ ngày Chúa nhật còn là để thể hiện tình bác ái nữa, để chia sẻ cho nhau niềm vui, lẫn nỗi buồn ... Đó mới thật sự là ý nghĩa và mục đích của việc đi lễ và tham dự Thánh lễ, tham dự vào một Giáo hội hiệp thông và bác ái.

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta có một cái nhìn mới khi thi hành luật Chúa dạy. Đó là việc hiểu sâu xa ý nghĩa và mục đích cao đẹp của luật Chúa, để khi thi hành, ta được nên công chính hơn, thánh thiện hơn và cũng để xứng danh là con cái Nước Trời. Xin Chúa ban ơn để mỗi người chúng ta luôn tìm thấy niềm vui và sự bình an khi thi thành luật Chúa. Amen.

KIỆN TOÀN LỀ LUẬT 

Khi tìm hiểu về nguyên nhân dẫn đến cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu, người ta nhận thấy có một số nguyên nhân thuộc phía nhiều vị lãnh đạo Do Thái giáo thời bấy giờ. Đó là sự ganh tương đố kỵ, vì dân chúng lũ lượt đi theo một người giảng dạy như Đấng có uy quyền và đi đến đâu thì giáng phúc thi ân đến đó, khiến họ mất tầm ảnh hưởng (x.Mc 1,22; Cvtđ 10,38). Đó là sự tức tối, oán giận, vì bị Chúa Giêsu thẳng thừng vạch mặt chỉ tên những bất cập, sai sót và cả lầm lẫn trong lời dạy và nhất là cuộc sống của họ khiến họ mất sự tín nhiệm nơi quần chúng (x.Mt 23). Ngoài ra phải cần kể đến những xung đột giữa họ với Chúa Giêsu về các chủ đề lớn như Lề luật, Đền Thờ và niềm tin vào một Thiên Chúa duy nhất (x.GLCG Chung số 574 đến 591).

"Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ luật Môsê hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn" (Mt 5,17). Một điều gì đó cần phải được kiện toàn thì chắc chắn nó chưa hoàn hảo. Cái nét chưa hoàn hảo có thể trong quan niệm về luật lệ, cũng có thể trong cách thế giữ luật, cũng có thể trong chính việc làm luật và giải thích luật... Không gì hơn, xin cùng xem Chúa Kitô đã kiện toàn lề luật như thế nào mà các trang Tin Mừng đã tường thuật.

1. Đặt lề luật vào đúng vị trí của nó: Lề luật là phương tiện chứ không phải là cứu cánh. "Ngày Sabbát được tạo nên cho con người, chứ không phải con người cho ngày Sabbát" (Mc 2,27). Đã là phương tiện thì phải nhằm phục vụ mục đích. Để đạt một mục đích thì không chỉ có một phương tiện duy nhất. Hơn nữa, khi không thể đạt mục đích hay đang đi lệch mục đích thì phương tiện không còn cần thiết và nhiều khi phải từ bỏ nó. Luật giao thông có ra là nhằm giúp những người tham gia giao thông được đi lại dễ dàng, thuận lợi và nhất là được an toàn. Ở Việt Nam cũng như nhiều quốc gia trên thế giới quy định "đi phía bên phải". Giả dụ một người đang lái xe máy đang đi bên phải mà bỗng có một em bé từ lề phải chạy, người lái xe khi ấy vì không thắng kịp nên đã lái xe qua phía bên trái. Chắc chắn không một ai quy kết người kia lỗi luật giao thông. Cái phương tiện là luật đi bên phải lúc bấy giờ cần phải bỏ qua vì không thể đạt mục đích mà thậm chí còn trái với mục đích là bảo đảm an toàn giao thông.

Khi có ngưòi đến hỏi Chúa Giêsu rằng tại sao các môn đệ ông Gioan Tẩy Giả và các môn đệ người Pharisiêu ăn chay mà các môn đệ Người không ăn chay thì chính Chúa Giêsu đã nhắc nhớ họ về mục đích của việc ăn chay (x.Mc 2,18-22). Vì sao ta ăn chay hay ta ăn chay để làm gì? Có người ăn chay là để sám hối ăn năn tội lỗi đã phạm, có người ăn chay để hãm mình hầu làm chủ các tham muốn vô độ, có người ăn chay chỉ vì để giảm béo... Khi đã xác định rõ mục đích thì chúng ta sẽ biết ăn chay khi nào và ăn chay thế nào, nghĩa là biết sử dụng một phương tiện đúng thời điểm và đúng cách thế.

2. Đặt lề luật vào đúng thứ tự trên dưới và mức độ hoàn bị cũng như bó buộc, xét theo nguồn gốc của lề luật: Thiên luật là luật do Thiên Chúa ban thì trên hết và mọi người đều phải tuân giữ, còn nhân luật là luật do con người làm ra thì có tình tương đối vì bị điều kiện hoá bởi các hoàn cảnh thời gian, không gian, nền văn hoá... Luật của con người thì có thể thay đổi và cần được thay đổi, nhưng luật của Thiên Chúa thì bất biến. Chính vì thế cần phải ưu tiên tuân giữ luật của Thiên Chúa. Trong niềm tin Kitô giáo, chúng ta có thể nói rằng luật của con người có ra là nhằm phục vụ cho luật của Thiên Chúa. Do đó luật của con người cần phải lấy luật của Thiên Chúa làm điểm quy chiếu và nhất là không được trái với luật của Thiên Chúa.

Chúa Giêsu đã từng sữa sai nhiều vị lãnh đạo Do Thái giáo thời bấy giờ về việc họ bỏ qua luật của Thiên Chúa mà bo bo giữ các tập tục nhân loại chẳng hạn như việc họ dạy người ta về luật Corban: "Còn các ông, tại sao các ông dựa vào truyền thống của các ông mà vi phạm điều răn của Thiên Chúa? Quả thế, Thiên Chúa dạy: Người hãy thờ cha kính mẹ; kẻ nào nguyền rủa cha mẹ thì phải bị xử tử. Còn các ông, các ông lại bảo: "Ai nói với cha mẹ rằng: những gì con có để giúp cha mẹ, đều là lễ phẩm dâng cho Chúa rồi, thì người ấy không phải thờ cha kính mẹ nữa. Như thế, các ông dựa vào truyền thống của các ông mà huỷ bỏ lời Thiên Chúa"(Mt 15,3-6). Khi người ta nói đến chuyện Môsê cho phép ly dị thì Chúa Giêsu đã khẳng định sự bất cập của nhân luật và Người tái khẳng định sự bất biến và tính bó buộc của thiên luật về hôn nhân bất khả phân ly (x.Mt 19,1-9; Mc 10,1-12).

3. Việc tuân giữ lề luật phải khởi đi từ thái độ chân thành bên trong tâm hồn. Cái bên ngoài là cách thế hữu hình rõ nét biểu lộ cái bên trong. Tuy nhiên không phải luôn luôn có sự đồng nhất về ý nghĩa giữa tâm tình bên trong và điều biểu lộ bên ngoài. Chuyện "khẩu phật, tâm xà" là chuyện xưa nay không hiếm. Hơn nữa điều cần lưu ý đó là chính tâm tình bên trong mới quyết định giá trị cũng như ý nghĩa của cái biểu lộ bên ngoài. Rất nhiều lần Chúa Giêsu phê phán thái độ giữ luật bằng hình thức bên ngoài mà thiếu sự chân thành bên trong tâm hồn. Người đã dùng hình ảnh "mả tô vôi", bên ngoài thì đẹp đẽ nhưng bên trong thì tanh hôi, để ví nhiều người giữ luật theo kiểu này. Ngưòi cũng đã dùng lời sứ ngôn Isaia để nhắc nhớ họ: "Dân này tôn kính Ta bằng môi miệng, còn lòng chúng thì lại xa Ta" (x.Mt 15,7-8).

Loài người chúng ta trong thân phận hữu hình thì các hành vi bên ngoài luôn có tính cần thiết như tất yếu. Tuy nhiên chính cái tấm lòng, cái ý hướng bên trong mới chủ yếu quyết định giá trị tốt xấu các hành vi bên ngoài. Đã nhiều lần Chúa Giêsu khẳng định rằng không phải những gì bên ngoài vào trong con người thì làm cho họ ra nhơ uế mà chính là những gì từ bên trong phát xuất ra (x.Mc 7,14-23). Nhiều khi dù chưa thực hiện bằng hành vi bên ngoài như giết người hay ngoại tình, nhưng đã quyết định loại bỏ người anh em ngay trong lòng mình, hoặc đã quyết định làm điều bất chính với một phụ nữ thì đã đáng tội rồi (x.Mt 5,21-28).

4. Luật yêu thương là luật tối thượng. Chúa Giêsu đã nhiều lần minh định về giới răn: Kính mến Thiên Chúa hết lòng, hết sức, hết linh hồn và hết trí khôn, đồng thời yêu thương tha nhân như chính mình (x.Mt 22,34-40; Mc 12,28-34; Lc 10,25-28). Dù xác đinh là giới răn trọng nhất, nhưng chúa Giêsu đã phân thành hai điều trên dưới khác nhau là mến Chúa và yêu người. Chính nhờ biết kính mến Thiên Chúa nên chúng ta mới có thể yêu thương tha nhân vượt quá cảm tính thường tình để rồi có thể yêu thương cả kẻ thù, yêu thương người bắt bớ, làm hại mình (x.Mt 5,43-48). Tuy nhiên, tương tự như các bậc mẹ cha thường đón nhận việc con cái yêu thương, đùm bọc lẫn nhau là cách thế báo hiếu mẹ cha tuyệt vời nhất thì Thiên Chúa đã đoái nhận việc con người yêu thương nhau thật tình là cách thể tỏ bày lòng mến Chúa tuyệt hảo. Sau khi giảng dạy dân chúng nhiều điều thì Chúa Giêsu đã tóm gọn: "Vậy tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì chính anh em cũng hãy làm cho người ta, vì Luật Môsê và lời các ngôn sứ là thế đó" (Mt 7,12; x.Lc 6,31).

Trong tình yêu, khi bỏ qua, không làm một điều tích cực trong khả năng và hoàn cảnh thì đã làm một điều tiêu cực mà thậm chí là xấu xa. Nhiều lần Chúa Giêsu dùng kiểu chất vấn: Ngày Sabbat được làm điều lành hay làm điều dữ, nên cứu sống hay là giết chết? Có thể xác đinh ở đây hỏi tức là đã trả lời. Rất nhiều khi không cứu sống là đã giết chết, không làm điều lành là đã làm điều dữ. Dụ ngôn về ngày phán xét mà Chúa Giêsu kể, cho chúng ta xác tín chân lý này. Nhiều người phải trầm luân đời đời vì khi còn sống đã không làm những việc lành, việc tốt, việc phải làm cho một trong những kẻ bé mọn (x.Mt 25,31-46).

Để kết thúc những dòng chia sẻ này, xin có một vài nhận định nhỏ. Là Kitô hữu, ít có ai dám mạo phạm đến luật của Thiên Chúa. Cũng có thể nói rằng ít có sự xung đột hay bất đồng giữa những người có lòng thành về nội hàm của thiên luật. Nhiều vấn nạn nảy sinh thường là do bởi luật của con người. Trong thực tế thì dường như chúng ta quá đặt nặng luật của con người hơn là luật của Thiên Chúa. Chuyện gạn lọc con muỗi để nuốt cả con lạc đà là chuyện vẫn đang tồn tại đó đây (x.Mt 23,23-24). Có nhiều truyền thống đạo đức của một thời dù hiện nay có vẽ không còn phù hợp nhưng ít có ai can đảm bỏ nó đi như các Tông đồ ngày xưa đã bỏ lễ nghi "cắt bì". Chuyện luật Chúa thì dễ còn luật cha thì quá khó; hay chuyện luật giáo hội chung thì thường là mở ngõ còn luật các hội dòng thì quá khắt khe và khép chặt...là một hiện thực khá phổ biến. Nhiều người biện minh cho tình trạng trên là vì mục tiêu đào tạo, là phải biết phòng xa...Tuy nhiên phải chăng chúng ta có thể vô tình biến Kitô hữu trở thành những người vụ luật của một thời đã qua khiến cho việc kiện toàn lề luật của Chúa Kitô như đang giậm chân tại chỗ, thậm chí là đang đi giật lùi chăng? Chúa Kitô đã đổ Thần Khí vào lòng chúng ta để chúng ta thân thưa với Thiên Chúa: "Abba!", Cha ơi. Thế nhưng, trong thực tế thử hỏi xem đã có sự tự nhiên trong tình thân gần gủi giữa tín hữu giáo dân với các linh mục quản xứ, giữa các tu sĩ nam nữ với bề trên của mình, giữa các linh mục với giám mục của mình như thế nào? Xin lặp lại: Hỏi là một cách thế trả lời vậy. Và xin cùng nhắc nhớ lời minh định Chúa Giêsu để thấy rõ tầm quan trọng của vấn đề: "Thầy bảo cho anh em biết, nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pharisiêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời"(Mt 5,20).

 Lm Giuse Nguyễn Văn Nghĩa  Ban Mê Thuột

SỐNG ĐIỀU MÌNH TIN

Một hôm, một người có đạo gặp một người vô đạo. Người vô đạo hỏi:

- Anh đi đâu về?

- Tôi đi nhà thờ về,

- Bữa nay, nhà thờ giảng gì?

- Giảng về vấn đề nên thánh.

- Anh đã nên thánh chưa?

Anh có đạo đáp:

- Anh coi cái mặt tôi đây thì đủ biết.

- À để coi thử.

Nói rồi, anh vô đạo tát một cái thật mạnh vào mặt anh có đạo. Anh này quạu cọ, chửi mắng om sòm. 

Giơ tay giơ chân đòi đánh lại. Người vô đạo nói:

- Anh tự xưng là nên thánh, sao còn chửi mắng và đòi đánh tôi? Anh có đạo nói: 

Tôi nói cái mặt nên thánh, chứ cái miệng, cái tay, cái chân thì chưa nên thánh, nên tao đánh được.

Người vô đạo nói: Ôi tưởng anh nên thánh trọn vẹn, chứ anh nên thánh nửa vời như vậy còn xấu hơn cả tôi. Xin anh nên thánh trọn vẹn mới là người sống đạo.

Có người nói rằng tin đạo chứ không tin người có đạo. Bởi vì vẫn còn đó những người mang danh Ky-tô hữu mà sống thiếu bác ái, thiếu công bình và thiếu tình yêu. Họ đi lễ nhưng không dám sống thánh lễ trong cuộc đời của họ. Họ có đạo nhưng hành động của họ lại ngược với giáo huấn của Chúa. Họ có đạo nhưng họ vẫn sống rối vợ rối chồng, vẫn chồng chung vợ chạ, vẫn lăng nhăng, vẫn ngoại tình. . . Họ vẫn đến nhà thờ nhưng vẫn trộm cắp gian tham, vẫn ăn gian nối dối, vẫn buôn bán lường gạt. . . Họ mang danh Chúa Ky-tô nhưng lại sợ hy sinh, sợ trách nhiệm và trốn tránh bổn phận với gia đình và giáo hội.

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta hãy sống theo tinh thần phúc âm. Hãy ăn ở ngay lành. Hãy làm việc thiện. Hãy từ bỏ những tính hư nết xấu, những đam mê tội lỗi. Đừng có đạo mà sống xa rời tình nghĩa với anh em, xa rời tình nghĩa với Chúa. Đạo không dừng lại ở việc tuân giữ điều này điều kia mà còn thể hiện tình liên đới, sự chia sẻ, cảm thông với anh em. Đạo được quy chiếu vào lòng mến. Mến Chúa thì phải yêu mến anh em. Tình yêu đó đòi hỏi phải sống hiệp thông với nhau trong yêu thương và tha thứ. Tình yêu đó đòi hỏi tránh xa những mâu thuẫn, những ghen ghét, giận hờn. Chúa còn coi trọng sự hoà giải với nhau hơn cả việc đến dâng của lễ. Vì khi "anh em sắp dâng lễ vật trước bàn thờ mà sực nhớ có người đang bất bình với anh, thì hãy bỏ của lễ mà đi làm hoà trước đã rồi hãy trở lại mà dâng lễ". 

Nhìn vào thế giới hôm nay đó là một thế giới đầy bạo lực. Con người không cần lý lẽ. Người ta có thể dùng quyền để bẻ cong công lý. Người ta dùng sức mạnh để đè bẹp tự do và xâm phạm quyền sống của tha nhân. Vâng, giữa một thế giới mà sự thù hận luôn đòi loại trừ nhau bằng bạo lực, bằng gươm đao. Giữa một thế giới mà lòng nhân đã đánh mất chỉ còn sự giả hình, hay nhẹ hơn là mạnh ai nấy lo, sống thiếu tình liên đới với nhau. Người kytô hữu cần phải thể hiện cho người ta thấy lòng bao dung và tha thứ vẫn còn tồn tại trên trần gian. Vì Chúa chúng ta vẫn có thể làm điều ấy. Vì Chúa chúng ta hãy nhịn nhục lẫn nhau. Vì Chúa chúng ta hãy tha thứ cho nhau. Vì Chúa chúng ta hãy "chín bỏ làm mười", sống vị tha và bác ái với nhau.

Nguyện xin Chúa là Đấng đã tha thứ cho mọi tội khiên của nhân loại xin cũng tha thứ cho những yếu đuối của chúng ta, và xin Ngài giúp chúng ta cũng biết sống tha thứ và hoà giải với nhau. Amen

Lm.Jos Tạ duy Tuyền

NÉT ĐẸP CHUNG THUỶ
Mt 5, 17-37

Đời sống hôn nhân luôn cao quí vì có gia đình mới có xã hội. Xã hội được kết tinh bởi nhiều thành phần trong các gia đình. Bảo vệ đời sống gia đình phải là trách nhiệm chung của từng đôi vợ chồng. Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã cho thấy Ngài kiện toàn luật trong sạch của đời sống hôn nhân: " Anh em đã nghe Luật dạy rằng: chớ ngoại tình. Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: ai nhìn người phụ nữ mà thèm muốn, thì trong lòng đã ngoại tình với người ấy rồi " ( Mt 5, 27 ).

Chúa Giêsu luôn có một cái nhìn sâu sắc, một cái nhìn hướng thượng, một cái nhìn được đưa lên tầm cao mới chiều sâu mới theo cách diễn tả của người thời nay. Luật cũ dạy: " Chớ ngoại tình ". Chúa Giêsu ngăn cấm ngay sự thèm muốn nhen nhúm ở trong lòng. Đối với Chúa thèm muốn đã là tội rồi. Luật cũ dạy: " Chớ giết người ". Đức Giêsu lại dạy: " Ai giận anh em mình " thì coi như đã phạm tội giết người. Mặc dầu chưa giết người khác thật sự nhưng trong lòng giận ghét đã giết họ trong trái tim, trong lòng, trong tâm trí họ rồi. Thánh Gioan trong thư 1 Ga 3, 15 đã viết: " Phàm ai ghét anh em mình thì là kẻ sát nhân ". Luật cũ cho phép thề, nhưng không được bội thề. Đức Giêsu bảo: " Đừng thề chi cả ". Chính vì thế, Chúa Giêsu đã nói: " Có thì nói có, không thì nói không. Thêm thắt điều gì là do ma quỷ " ( Mt 5, 37 ). Chúa Giêsu đã kiện toàn cả ba khoản Luật trên và làm cho chúng trở nên mới mẻ. Sở dĩ, chúng kiện toàn vì chúng thấm nhuần tinh thần bác ái, yêu thương. Mới mẻ không phải chỉ thi hành bề ngoài cho có lệ, cho xong nhưng phải có ý ngay lành, công minh, chính trực. Chúa Giêsu đả phá quan niệm và cách thực hành của những người Biệt phái và luật sĩ, Chúa Giêsu làm cho Luật có hồn nghĩa là làm cho cốt lõi của Luật không chỉ là một mớ lý thuyết vô hồn, nhưng làm cho Luật trở thành Luật tình thương. Chúa Giêsu nói ai muốn làm môn đệ của Ngài phải vượt qua những chướng ngại, vượt qua cách suy nghĩ và cách thực hành của nhóm Pharisêu, nhóm Biệt phái:" Nếu các con không không ăn ở công chính hơn những Biệt phái và Luật sĩ, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời ".

Vâng, người Pharisêu và các Kinh sư tự đề cao mình, tự mãn cho mình là công chính vì họ giữ Lề Luật, còn Đức Giêsu trái lại cho rằng con người phải nhờ ơn Chúa mới nên công chính được. Người tốt lành, công chính là người biết lắng nghe lời Chúa và mau mắn thi hành Lời Chúa, thi hành thánh ý Chúa, bởi vì thánh ý Chúa luôn tốt lành và luôn hữu ích cho phần rỗi con người. Tất cả thánh ý của Chúa đều phát xuất từ tình yêu. Chúa đòi hỏi con người lắng nghe thánh ý Chúa và thực thi thánh ý Chúa vì Chúa đem lại hạnh phúc cho con người.

Chúa nhấn mạnh tới sự chung thủy của vợ chồng vì Ngài muốn vợ chồng luôn đươc hạnh phúc. Sự thủy chung của vợ chồng sẽ làm cho bí tích hôn nhân được bền vững. Theo giáo huấn của Chúa, sự kết hợp thể xác giữa người nam và người nữ là biểu lộ của tình yêu và tình yêu đến từ Thiên Chúa bởi vì Thiên Chúa là tình yêu. Tình yêu của Chúa là tình yêu cao vời, tình yêu vô vị lợi chứ không do bởi tình dục ích kỷ vv...Tình yêu là một sự trao ban, bổ túc cho nhau, là cuộc gặp gỡ tự do.

Con người được sống trong tình yêu của Thiên Chúa. Nên, mỗi người phải cố gắng làm hết khả năng của mình với tất cả lòng yêu thương và sự thiện chí của mình, còn những gì con người không làm được Chúa sẽ giúp cho. Chúa Giêsu đã hứa với thánh Phaolô, vị tông đồ nhiệt thành của dân ngoại: " Ơn của Ta đủ cho ngươi " ( 2 Co 12, 9 ). Chúng ta tin tưởng: " Chúa sẽ ở cùng chúng ta mọi ngày cho đến tận thế " và như thể chúng ta hoàn toàn an tâm, phó thác nơi Chúa tình yêu. Chúa sẽ giúp chúng ta: ' Tôi có thể làm được mọi sự trong Đấng ban sức mạnh cho tôi " ( Pl 4, 13 ). 

Lời Chúa hôm nay muốn nhắc nhở mọi người theo Chúa hãy sống chân thành, hãy rộng mở tâm hồn để lãnh nhận hồng ân Thiên Chúa. Đặc biệt trong đời sống gia đình, vợ chồng hãy giữ sự thủy chung vì đó nét đẹp nhất của đời sống vợ chồng. Chúa yêu thương Hội Thánh thế nào thì vợ chồng cũng phải yêu thương nhau và tôn trọng lẫn nhau, đồng thời luôn giữ mối giây hôn phối bền chặt bằng việc trung thành với lời cam kết ngày hai người cam kết yêu thương nhau va trung thành với nhau suốt đời.

Lạy Chúa Giêsu, xin gìn giữ chúng con luôn sống thủy chung với nhau và luôn bảo vệ nhau trong đời sống hôn nhân, đời sống gia đình. Amen. Lm Giuse Nguyễn Hưng Lợi, DCCT

GIỮ LUẬT VỚI TINH THẦN NÀO?

Nghe bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta có cảm tưởng đầu tiên như là Chúa chống lại Lề Luật Mô-sê.  Không phải vậy.  Trái lại Chúa rất tôn trọng Lề Luật, vì Người cùng với Thánh Gia luôn trung thành và nghiêm túc giữ Luật, thí dụ việc cắt bì hoặc hằng năm lên Đền Thờ dự lễ.  Hơn nữa, Chúa Giê-su đến và làm mọi sự là để "ứng nghiệm" lời Chúa phán xưa hoặc lời ngôn sứ... Cho nên Chúa Giê-su đã khẳng định rõ ràng:  "Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Lề Luật hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn" (Mát-thêu 5:17).  Thực vậy, Chúa Giê-su kiện toàn Lề Luật.  Điều này được hiểu theo hai cách:  Chúa Giê-su giúp người ta nhận ra ý nghĩa đích thực và hoàn hảo của Lề Luật;  hoặc Người thực hiện những lời các ngôn sứ tiên báo về thời đại cứu độ và cánh chung.  Cách thứ nhất có thể thích hợp với chủ đề của Phụng vụ Lời Chúa hôm nay.

          Trước hết Chúa Giê-su đưa ra một khẳng định hết sức quan trọng:  "Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời".  Tại sao lại có sự so sánh này?  Sự công chính của các kinh sư và người Pha-ri-sêu chưa đủ để vào Nước Trời hay sao?  Thưa chưa đủ, bởi vì tuy họ là những người giải thích Luật và tự hào mình lúc nào cũng tuân thủ Lề Luật, nhưng đáng tiếc, họ "nói mà không làm, bó những gánh nặng mà đặt lên vai người ta, còn chính họ lại không buồn động ngón tay vào", và nhất là "họ làm mọi việc cốt để cho thiên hạ thấy" (Mát-thêu 23:3-5).  Tóm lại, họ chưa đủ tiêu chuẩn công chính để được vào Nước Trời, vì họ đã nhắm sai mục đích của việc giữ Luật, thay vì giữ Luật để được nên công chính thì họ giữ Luật để được người ta thấy và kính trọng họ.

Để trình bày điểm cốt yếu mà người ta thiếu sót khi giữ Luật, Chúa Giê-su lập lại cùng một cách nói:  "Luật dạy rằng... Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết". Một bên là "Luật dạy", một bên là "Thầy bảo".  Như thế có gì là mâu thuẫn giữa những điều Luật dạy và những điều Chúa Giê-su dạy không?  Dĩ nhiên là không, vì Luật dạy những điều giúp con người nên hoàn thiện, còn Chúa Giê-su dạy chúng ta phải giữ Luật cách nào để được nên hoàn thiện.  Những điều Luật dạy không thay đổi, nhưng các kinh sư và Pha-ri-sêu dạy người ta cách giữ Luật để được khen ngợi chứ không phải để được nên hoàn thiện.  Chúa Giê-su đã nói rõ về điểm này:  "Vậy tất cả những gì họ nói, anh em hãy làm hãy giữ;  còn những việc họ làm thì đừng có làm theo".  Mà đã giữ Luật chỉ để được khen ngợi chứ không để được nên hoàn thiện thì làm sao có thể vào Nước Trời.  Chính vì thế, Chúa Giê-su mới dạy chúng ta:  "Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời".

Những lời Chúa Giê-su dạy về việc giữ Lề Luật đòi hỏi chúng ta phải xét lại cách tuân giữ Luật Chúa và luật Giáo Hội.  Có lẽ chúng ta cũng hãnh diện giống như các kinh sư và Pha-ri-sêu ngày xưa, rằng chúng ta không khi nào bỏ lễ Chúa Nhật, sáng tối đều đọc kinh cầu nguyện, góp công góp của cho giáo xứ hoặc những sinh hoạt tông đồ.  Chúng ta có thể lây "bệnh Pha-ri-sêu", là giữ luật để tỏ ra mình là người tốt, chứ không phải để xứng đáng làm con Chúa.  Thiếu gì những thí dụ cụ thể nói lên điều ấy!  Sau khi "xem lễ" Chúa Nhật, chúng ta thấy mình thanh thản vì đã "giữ ngày Chúa Nhật".  Một năm chỉ có hai ngày "ăn chay kiêng thịt", vậy mà đồng hồ vừa điểm 12g đêm là báo hiệu chấm dứt và mình có quyền ăn nhậu!  Tôi đóng góp cho việc xây dựng thánh đường, nhưng cha xứ chưa kịp cảm tạ trên tờ thông tin giáo xứ thì tôi đã cảm thấy "bực bội".

          Giữ luật là để biểu lộ tâm tình con thảo đối với Thiên Chúa là Cha, Đấng muốn cho chúng ta cũng được trở nên hoàn thiện như chính Người.  Do đó, giữ luật là sống mối quan hệ yêu thương, chứ không phải là việc làm vì ép buộc.  Tình yêu đích thực không bao giờ áp đặt cả!  Hôm nay, Chúa muốn chúng ta hãy thành thực xét lại vấn đề!