Bài hát kitô giáo như tiếng kêu trong các vụ biểu tình ở Hồng Kông

Các vụ biểu tình khổng lồ chống bà Carrie Lam, Đặc khu trưởng Hồng Kông, người nổi tiếng thân cận với Trung quốc đang diễn ra hàng ngày ở Hồng Kông. Trong các vụ biểu tình, đám đông đã hát bài “Hát lên mừng Chúa” (Sing Hallelujah to the Lord), bài này đã trở thành tiếng kêu cho hòa bình.

Các vụ biểu tình liên tiếp xảy ra kể từ ngày 9 tháng 6 thường tạo thành các đám đông khổng lồ ngồi trên hè phố. Nhiều video lưu hành trên Internet cho thấy họ đang hát bài “Hát lên mừng Chúa” chống lại cảnh sát.

Các lý do của sự lựa chọn đáng ngạc nhiên này trước hết là thực tiễn. Các cuộc họp cầu nguyện, dù tự phát, là hợp pháp trên lãnh thổ độc lập phía đông-nam Trung quốc này và không ở trong định nghĩa các cuộc họp mà có thể bị chính quyền cấm. Trong khi lực lượng an ninh bắt đầu đàn áp các người biểu tình hô các khẩu hiệu chính trị, lấy lý do là “bạo loạn” thì họ đang để yên những người trông giống như tín hữu kitô mộ đạo. Các video về các cuộc biểu tình này đang lan truyền mạnh trên mạng, lôi kéo sự chú ý của truyền thông quốc tế, do đó gây áp lực thêm cho chính quyền, điều mà chính quyền không lường trước được.

Các cuộc họp cầu nguyện, dù tự phát, là hợp pháp trên lãnh thổ độc lập phía đông-nam Trung quốc

Nhưng việc lựa chọn một bài hát kitô giáo cũng liên quan đến thực tế là người Hồng Kông nhận thấy căn tính của mình trong các giá trị tích cực của kitô giáo, như tự do ngôn luận. Yêu sách chính đáng của những người theo các giáo phái phúc âm là bảo vệ luật pháp và tình trạng bán tự trị của cựu thuộc địa Anh chuyển sang Trung Quốc năm 1997. Hơn nữa, nhiều người biểu tình đơn thuần là tín hữu kitô (tôn giáo của 10% dân số Hồng Kông), và đặc biệt họ lo ngại về bất kỳ sự xích lại gần nào của Hồng Kông với Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc, điều này dẫn đến một sự đàn áp thực sự chống lại những người theo tôn giáo mà con số ngày càng gia tăng rất mạnh. Do đó, các Giáo hội Hồng Kông tham dự sâu vào phong trào, nhất là giáo phận công giáo địa phương. Đức giám mục danh dự Hồng Kông, Hồng y Joseph Zen được biết đến với lập trường chống lại chế độ Bắc Kinh đã kêu gọi tất cả người dân Hồng Kông tham gia phong trào. Rất nhiều nhà thờ thuộc các giáo phái truyền giáo phúc âm cũng làm như vậy. Mục sư Chu Yiu-ming, người trước đây đã tham gia một phong trào đòi quyền bầu cử năm 2017 là một trong những nhà lãnh đạo tôn giáo biểu tình hàng ngày.

Các Giáo hội Hồng Kông tham dự sâu vào phong trào, nhất là giáo phận công giáo địa phương.

Còn về bài thánh ca được sử dụng, nó cũng minh họa một hình thức toàn cầu hóa của kitô giáo. Ở Hồng Kông, các nhóm sinh viên công giáo là những người đầu tiên hát bài này. Nhưng bài “Hát lên mừng Chúa” thường được hát trong các thánh lễ, các phụng vụ trên khắp thế giới kể cả ở Pháp – bài này đến từ Mỹ và có nguồn gốc công việc giáo phái truyền giáo. Một bài hát ca ngợi tiêu biểu thường hát trong mùa Phục Sinh, qua giai điệu cung thứ trầm buồn và lời bài hát chỉ là một câu theo phong cách tân cổ điển và đại kết của Taizé. Bài hát được tác giả Linda Stassen viết vào năm 1974, bà ở trong phong trào hippi truyền giáo Jesus People. Bà giải thích, bà lấy cảm hứng từ phụng vụ của các tín hữu kitô đầu tiên và một ngày nào đó, bà tìm thấy giai điệu này… khi đang tắm.

Đầu tiên bài hát rất phổ biến trong giới truyền giáo phúc âm, bài hát được dịch qua các ngôn ngữ khác vào những năm 1980, giai đoạn này Giáo hội công giáo cũng bắt đầu hát. Ở Pháp, đầu tiên bài hát có trong tập sách hát của tổ chức Tuổi Trẻ truyền giáovào năm 1986, một tổ chức của truyền giáo tin lành. Còn về phía công giáo, Cộng đồng Emmanuel là người đầu tiên đưa bài hát vào tâp sách hát của mình, trước khi nó trở thành một bài hát đại chúng rất phổ biến. Và tóm lại, buồn cười cho số phận, đây là bài thánh ca sáng tác ở California trong cuộc họp lễ Hiện Xuống của những người trở lại sốt sắng.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Video bài “Hát lên mừng Chúa”