Ngày thứ sáu 20 tháng 10, Đức Phanxicô tiếp các thành viên tham dự hội thảo do Học viện khoa học xã hội tổ chức với chủ đề “Thay đổi các quan hệ giữa thị trường, Quốc gia và xã hội dân sự”. Ngài đã lên án: “Bệnh thành tích là con bò vàng của thời buổi chúng ta”.

Theo Đức Phanxicô, thị trường phải được “văn minh hóa”. Thời buổi chúng ta có hai nguyên do chính của sự loại trừ. Nguyên do đầu tiên là sự gia tăng các bất bình đẳng liên hệ đến sự xuống cấp của môi trường. Nguyên do thứ nhì là “việc làm bất xứng”.

Khi nền dân chủ trở nên đầu sỏ tài chính

Nhưng theo ngài, các nguyên do này không phải là không có cách cứu. Đúng hơn đây là hệ quả của các luật lệ không đúng của nền kinh tế: khi lợi nhuận trở nên cùng đích, thì “nền dân chủ trở thành đầu sỏ tài chính”.

Vì thế, theo ngài, phải để hành động chính trị chân chính phục vụ con người, không bị áp lực của các nhóm lợi nhuận đặc biệt. Thị trường phải “văn minh hóa” theo một “luân lý hợp với con người và môi trường”. Đức Phanxicô nhấn mạnh: “Bệnh thành tích là con bò vàng của thời buổi chúng ta và chúng ta không thể nào hy sinh các giá trị nền tảng như dân chủ, công chính, tự do, gia đình, Tạo dựng”.

Nguyên tắc bổ trợ

Còn về Quốc gia, không được xem đây là thể chế duy nhất và độc quyền cho lợi ích chung. Quốc gia phải chú ý đến các cơ quan trung gian của xã hội dân sự và tiềm năng của họù, để làm theo nguyên tắc bổ trợ. Quả đúng vậy, theo Đức Giáo hoàng, xã hội dân sự có thể thúc đẩy Nhà nước và thị trường suy nghĩ lại lý do tồn tại và hành động của họ.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch