Hãy nhân từ như Cha anh em là Đấng nhân từ

Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy trở nên con cái đích thực của Ngài bằng cách thể hiện lòng nhân từ với tha nhân theo mẫu gương của Chúa.

          Thiên Chúa là người Cha giàu lòng yêu thương nên rất muốn chúng ta là những người con biết yêu thương như Ngài. Niềm vui và hãnh diện của cha mẹ chính là con cái nên giống mình. Cũng thế, Thiên Chúa, Người Cha của chúng ta sẽ vui mừng và hãnh diện biết mấy nếu chúng ta biết yêu thương như Người.

          Thiên Chúa là Đấng Nhân Từ. Vì thế, Người cũng mong chúng ta phải có lòng nhân từ như Người. Để thể hiện lòng nhân từ, một mặt Chúa dạy chúng ta “đừng xét đoán” và “đừng kết án”; mặt khác, cách tích cực là “hãy tha thứ” và “hãy cho đi”.

Trang Tin Mừng hôm nay, Thánh Sử Luca đặt vào trọng tâm của một chuỗi bài giáo huấn của Chúa Giêsu. Sau khi Ngài nói về các mối phúc và mối hoạ, là một bài giảng về lòng yêu thương với anh em đồng loại , đặc biệt là đối với kẻ thù. Đến câu 36,37,38, Thánh Sử như muốn tóm kết bài giảng yêu thương ấy bằng một câu trả lời gọn ghẽ, chính xác về gương lòng nhânvà hậu quả của việc xét đoán anh em mình.

Trong phần đầu của bài giảng, Chúa Giêsu nói với các môn đệ (Lc 6:20) và với người giàu có (Lc 6:24), công bố bốn mối phúc thật cho các môn đệ (Lc 6:20-23) và bốn mối họa cho các người giàu có (Lc 6:20-26).  

Qua phần hai, Chúa Giêsu nói với tất cả những ai đang lắng nghe (Lc 6:27), đó là, đoàn lũ đông đảo dân chúng, người bệnh tật và nghèo khó, kéo đến từ khắp nơi (Lc 6:17-19).  Những lời mà Chúa nói với đám đông dân chúng và với tất cả chúng ta thì đòi hỏi khắt khe và khó khăn:  yêu thương kẻ thù (Lc 6:27), không nguyền rủa người ta (Lc 6:28), đưa má bên kia cho kẻ đã vả mặt mình và không phàn nàn nếu có kẻ soán đạt tài sản của chúng ta (Lc 6:29).  Làm sao mà lời khuyên nhủ khó khăn này có thể hiểu được?  Lời giải thích được đưa ra trong ba câu của bài Tin Mừng hôm nay, từ đó mà chúng rút ra được trọng tâm của Tin Mừng được Chúa Giêsu đem đến.   

          “Anh em hãy có lòng nhân từ như Cha anh em là Đấng nhân từ” ( c 36 ). Chúa Giêsu không nói về mình nhưng Ngài chỉ cho các môn đệ một Đấng đầy lòng nhân hậu. Đấng ấy chính là “ Cha anh em”. Ở đây Chúa Giêsu gọi Thiên Chúa là “ Cha anh em”, khác với Tin Mưng của Thánh Gioan “Cha Ta, Cha Tôi...” ý muốn nhấn mạnh rằng: Cha nào , thì  con phải như thế. Tục ngữ Việt Nam ta có câu:” Con nhà tông, không giống lông thì cũng giống cánh”. Thiên Chúa lúc này không phải là Đấng Siêu việt, Đấng ở trên cao, cách biệt chúng ta ngàn trùng nhưng là Người Cha nhân từ. Mối tương quan cha con sâu đậm được nhắc ở đây duy chỉ mục đích: hãy bắt chước Cha anh em ( x Mt 5,48 ).

          Trong câu 37, chúng ta thấy Chúa Giêsu dùng 2 từ “đừng”, : Đừng xét đoán...Đừng lên án” như muốn nhấn mạnh: Anh em chớ có dại dột mà làm điều ấy. Đây là lời cảnh cáo chứ không còn là lời khuyên bảo nhắc nhở như trong câu 36 nữa vì chính Thiên Chúa sẽ đặt lên cán cân cho thăng bằng: Nếu con xét đoán người khác, thì  đừng trách: Tại sao Chúa lại tính toán, chi li với con?. Nếu con lên án người khác thì đừng trách Ta sao lại nặng tay, trừng phạt nghiêm khắc trong cách đối xử với con?

           Nhiều khi trong đời sống chung, chúng ta thường hay mắc phải điều này. Chúng ta nhận xét, phê bình, đánh giá và thậm chí kết tội người khác theo cái nhìn chủ quan. Cùng một sự kiện xảy ra với người mà ta thân thiện, thì ta cho rằng: Chẳng sao đâu, đó chỉ là do lầm lỗi. Còn nếu việc đó xảy ra với người , chúng ta thù ghét, thì lại bảo: Tội đó thật đáng chết, phải trừng phạt đích đáng để làm gương. Nhiều khi chúng ta đóng vai quan toà để kết án người khác mà quên mất cái đà trong mắt mình. Chúng ta quên rằng chỗ đứng của chúng ta là: tội nhân và chúng ta thường ngồi nhầm ghế quan toà khi xét xử người khác. Chúng ta quên mất Thiên Chúa và chỉ có Ngài là Vị Thẩm phán chí tôn, công thẳng. Ngài sẽ xét xử chúng ta theo như công việc chúng ta đã làm cho người anh chị em.

“Hãy tha thứ... sẽ được thứ tha. Hãy cho...sẽ được nhận lại”. Và chính Thiên Chúa là người trả lại những gì chúng ta đã làm cho Ngài. Ngài trả lại gấp trăm, gấp vạn những điều chúng ta làm  cho người anh em bé mọn, nghèo khổ. Thiên Chúa giàu lòng quảng đại, Ngài cho chúng ta gấp ngàn lần điều chúng ta cầu xin hay nghĩ tới. Ngài là người Cha của chúng ta.

           Trong câu 38, Thánh sử dùng một hành vi tượng trưng để minh hoạ cho việc Thiên Chúa đối xử với những ai yêu mến và tuân giữ lời Ngài “Ngài sẽ đong cho anh em đấu đủ lượng, đã dằn đã lắc và đầy tràn...” Chúng ta thấy cái đấu của Thiên Chúa không ? Không những đong đủ, mà còn dằn xuống cho được nhiều hơn, còn lắc qua lắc lại để không còn một chỗ trống, khe hở nào và đầy tràn: đã đầy, còn tràn ra ngoài nữa. Ý nói: tình thương bao la, lòng quảng đại vô biên của Thiên Chúa đối với con người. Đâu là lý do Thiên Chúa đối xử với chúng ta như vậy: “ Vì  anh em đong bằng đấu nào, Thiên Chúa sẽ đong lại bằng đấu ấy”. Một lần nữa, chúng ta lại thấy sự công thẳng của Thiên Chúa trong ngày sau hết được mô tả ở đây: Ai sống sao, Ta sẽ trả cho như vậy.

Chính chất độc tội nguyên tổ đã tiêm nhiễm vào người ta và bầu khí hận thù của Satan thấm nhập hồn ta nên khuôn mặt chúng ta đã bị biến dạng, tâm tính chúng ta đã bị biến chất không còn là hình ảnh tốt đẹp của Chúa nữa.

          Ta thường thích xét đoán người khác hơn xét đoán chính mình. Chúng ta thường thích lên án người khác hơn lên án chính mình. Trong khi Thiên Chúa là Đấng toàn thiện, chí thánh, uy quyền nhưng Chúa không hề xét đoán hay lên án, một mực Người yêu thương và tìm cách cứu vớt. Người luôn kiên nhẫn chờ đợi kẻ có tội ăn năn sám hối để Người tha thứ.

            Tin Mừng hôm nay nhắc chúng ta nhớ đến ngày phán xét chung thẩm trong Tin Mừng tuần qua: Mt 25, 31-46. Lúc đó, Thiên Chúa cứ theo những hành động bác ái ta đã đối xử với anh em mà thưởng phạt tuỳ theo mỗi người.

Đừng xét đoán thì các con khỏi bị xét đoán.  Những lời cuối cùng lặp lại một cách rõ ràng hơn những gì mà Chúa Giêsu đã nói trước đó:  “Những gì các con muốn người ta làm cho mình, thì chính các con hãy làm cho người ta như thế” (Lc 6, 31; Mt 7, 12).  

Nếu ta không muốn bị xét đoán, thì đừng xét đoán!  Nếu ta không muốn bị kết án, thì đừng kết án.  Nếu bạn muốn được tha thứ, thì hãy tha thứ!  Nếu ta muốn nhận được đấu đong hảo hạng, thì hãy dùng đấu hảo hạng này với những người khác!  Đừng chờ đợi người khác chủ động, mà ta phải nắm lấy cơ hội và bắt đầu ngay bây giờ!  

 HM