Sidebar

Thứ Ba
19.03.2024

Kathleen Norris, thánh Âugutinô của thời đại chúng ta

 

 

Ngày nay chúng ta cần các thánh và cần nhiều loại thánh khác nhau. Bề ngoài của họ không giống như chúng ta nghĩ. Một vài vị có vẻ khắc khổ, tu hành mà giới nghệ sĩ rất yêu mến như Mẹ Têrêsa, thánh Ghandi; một vài vị khác thì phì phèo điếu thuốc trên môi như thánh Dorothy Day. Có những vị như thánh Padre Piô trong áo choàng tu sĩ, người của lòng mộ đạo, vài vị khác thì giống như thánh Tôma More, bước đi mạnh khỏe cương nghị.

Một mẫu thánh đặc biệt chúng ta rất cần cho ngày hôm nay đó là mẫu thánh Âugutinô  hiện đại, người có khả năng làm cho chúng ta những gì thánh Âugutinô  đã làm cho thế hệ của ngài ngày xưa. Đó là gì?

Thánh Âugutinô  sinh tại Bắc Phi năm 354, lớn lên ở đó, làm việc như một họïc giả ở Ý, sau đó ngài về lại Bắc Phi và qua đời năm 430. Do tính khí và tài năng, ngài là người thánh thiện và học thức thông thái, có thời gian ngài bị cưỡng bách đi lính, trái với tính khí và ước nguyện muốn trở thành giám mục của ngài. Trong vai trò giám mục, phần lớn ngài làm mục vụ nhiều hơn là học giả. Quá khứ của ngài mang nhiều màu sắc – trở lại đạo ở tuổi 25 sau một thời gian dài đấu tranh gay go giữa tri thức và đạo đức, sau đó ngài trải qua thêm 9 năm nữa để bắt nhịp đời mình với đức tin.

Tuy vậy, những gì khiến thánh Âugutinô  có tầm quan trọng và ảnh hưởng đến thời đại ngài sống và lịch sử sau này không phải là quá khứ nhiều màu sắc – mà mọi người thường cho là ảnh hưởng lên nền thần học và thiêng liêng của ngài – nhưng chính là trí óc lỗi lạc được kết hợp một cách tự nhiên vào trong đức tin của ngài. Đây là một vị thánh,  người tận tụy cách khiêm nhường trong cộng đoàn đức tin, người đến với cộng đoàn bằng năng lực phi thường để làm sáng tỏ cơ cấu tổng hợp và ngôn từ hành động cho đời sống đức tin của cộng đoàn. Về mặt thần học thì khung của thánh Âugutinô  đã trở thành nền tảng cho khá nhiều lý thuyết thần học Kitô giáo phương Tây sau này. Tầm ảnh hưởng của ngài lên nền văn hóa thế tục cũng rất lớn lao. Rất ít người có tầm ảnh hưởng lên lịch sử như thánh Âugutinô . Bằng cách kết hợp những khái niệm của triết học Hy Lạp với những khái niệm của Do Thái-Ki-tô giáo vào một thời khắc lịch sử đặc biệt, thánh Âugutinô  thật sự đã viết nên phần mềm khái niệm mà thế giới phương Tây ngày nay gọi là “lương tri”.  Dù suy nghĩ tốt hay xấu, chúng ta cũng suy nghĩ trong khung của thánh Âugutinô.

Ngày nay chúng ta cần có người làm cho chúng ta những gì như thánh Âugutinô  đã làm cho thời của ngài, ấy là, giúp chúng ta tìm một từ vựng đức tin phù với chúng ta. Đương nhiên, đức tin luôn luôn có nghĩa là hành động, nhưng ngôn ngữ chúng ta dùng để nói về đức tin thường lại không mang tính hành động. Chúng ta cần một thánh Âugutinô  mới. Nhưng quả thật không dễ. Thánh Âugutinô  là một người phi thường và không phải thời đại nào cũng có một vị thánh như thế. Tuy nhiên mỗi thời đại, thời đại chúng ta cũng không kém các thời đại khác trong việc sản sinh ra các thánh nam nữ, có lẽ không nhất thiết phải có người hoàn toàn giống thánh Âugutinô  về tài năng, lửa nhiệt tình, nhạy cảm với cái đẹp, và tận tụy cách khiêm nhường với cộng đoàn đức tin. Thậm chí quá khứ nhiều màu sắc của thánh Âugutinô  thời đại chúng ta có thể sánh ngang với quá khứ nhiều màu sắc của thánh Âugutinô  ngày xưa nhưng không nhất thiết phải làm giống những gì thánh Âugutinô  đã làm.

Theo tôi thấy, trong thế giới nói tiếng Anh ngày nay, có một người thích hợp với mô tả trên, đó là Kathleen Norris – người phụ nữ đời trần, một tín hữu kitô làm việc tận tâm, thuộc Giáo hội Presbyterian, một tu sĩ tu đời dòng Biển Đức, một nhà văn, một nghệ sĩ, và một nhà thơ, người sống và viết tỉ mỉ về tiểu bang Nam Dakota. Trong lãnh vực thần học và thiêng liêng, Kathleen Norris đã viết ba tác phẩm quan trọng: Dakota, vùng đất thiêng liêng; Hành lang tu viện; và Ơn huệ bất ngờ, một từ vựng cho đức tin. Cả ba tác phẩm này đều nằm trong lãnh vực thiêng liêng phổ thông, cho nên phải thừa nhận rằng không thế đòi hỏi ba tác phẩm này phải hoàn toàn tương xứng với tầm quan trọng của thánh Âugutinô , với gia tài tác phẩm hơn 6000 trang, là trọng tâm nền thần học cổ điển, và một cách có hệ thống gần đạt đến toàn phạm vi các vấn đề then chốt thần học, nhưng đó không phải là điểm mấu chốt ở đây. Sẽ không bao giờ có một thánh Âugutinô  thứ hai, không bao giờ có thể có. Các thời đại đã thay đổi và không ai có thể thông hiểu hết tất cả các lãnh vực, quả thật ngay trong một lãnh vực thôi cũng đã khó thông hiểu được hoàn toàn. Tri thức trong mọi lãnh vực đã phát triển và ngày càng chuyên biệt hóa, một người chỉ có thể nắm vững một phần trong cái toàn bộ tri thức ấy mà thôi. Chúng ta cần hôm nay một số lượng nhiều các thánh Âugutinô.

Theo tôi, Kathleen Norris, là một trong những thánh Âugutinô  như thế. Giống như thánh Âugutinô , bà đã mang đến một điều gì đó rất đặc biệt. Chính xác đó là gì?

Đơn giản, bà đã mang đến bàn tiệc một vài tính chất hiếm có như thánh Âugutinô : một trí thông minh lỗi lạc phi thường kết hợp với sự tận tụy một cách khiêm nhường trong cộng đoàn đức tin, nghệ thuật thơ ca xuất phát ra từ cây viết của một người cầu nguyện, trải nghiệm của một người có quá khứ nhiều màu sắc, người trưởng thành trong hình ảnh trẻ thơ sau khi trải qua cái rắc rối phức tạp của người lớn, và có một dạng bệnh lý lành mạnh làm cho chân của bà bước vững chắc trên mặt đất. Với điều này, bà đã bổ sung vào chủ nghĩa hiện thực và tính chất trần tục của một người phải chiến đấu để trả nợ, một chiều sâu nội tâm do bi kịch cá nhân mang lại, hiểu biết sâu sắc do biết tận nguồn đời sống tu viện, và một óc dí dỏm mực thước.

Kathleen Norris chính là tiếng nói có tầm quan trọng, mực thước cao, và lành mạnh trong cộng đoàn các tín hữu Ki-tô ngày nay. Bà rất đáng được tìm đọc.

J.B. Thái Hòa dịch

1689    08-09-2017