Thánh Cả Giuse

Ngày 19 tháng 03
THÁNH CẢ GIUSE
CHA ĐỒNG TRINH NGÔI LỜI NHẬP THỂ

"Người công chính tốt tươi như cây dừa, lớn lên như cây hương nam núi Libanô, trồng nơi nhà Thiên Chúa, trong Đền Thánh Người". Đó là lời Giáo hội ca tụng Thánh Giuse trong ngày lễ kính ngài. Đọc Phúc âm chúng ta thấy các thánh sử đã ghi lại cuộc sống thánh thiện và gương mẫu của Thánh Cả vẻn vẹn trong hai tiếng nhưng bao hàm đầy đủ ý nghĩa "Giuse bạn Người là kẻ Công chính".

Thực vậy, hai chữ "Công chính" đã diễn tả được đầy đủ tất cả những đức tính, những gương sáng và đời sống đạo đức của Thánh Cả Giuse. Hơn ai hết, Thánh Giuse quả xứng đáng mang danh hiệu công chính theo đúng nghĩa của nó. Phải là người Công chính như Thánh Giuse mới được chọn làm cha đồng trinh Chúa Cứu Thế và làm bạn khiết trinh của Đức Mẹ. Để chu toàn sứ mệnh cao quí đó, ngài đã trung thành lướt thắng mọi gian lao. Trong nhà Nazarét, ngài là một gia trưởng gương mẫu, chuyên cần với nghĩa vụ, bình tĩnh trong bước khốn cùng. Nơi ngài ta thấy thực hiện đầy đủ mọi đức tính của một người cha hiền, một người bạn tín trung.

Thánh Giuse chào đời tại một thôn nhỏ bé và nghèo nàn: làng Nazarét. Tuy thuộc hoàng tộc, nhưng gia cảnh qua bao đời đã bị sa sút. Ngài sống khó nghèo với nghề thợ mộc để độ thân. Đối với thế gian, Thánh Giuse bị coi rẻ như hết mọi người lao động khác, nhưng trước mặt Thiên Chúa người được đặc tuyển để trông nom Con Một Người. Cũng như Trinh Nữ Maria, Thánh Giuse đã tham dự trực tiếp vào việc cứu chuộc nhân loại. Chắc hẳn Chúa Quan Phòng phải dành để cho thánh Tổ Phụ nhiều ân tứ đặc biệt, để Ngài chu toàn nghĩa vụ làm cha nuôi Chúa Giêsu ở dưới đất, và là Đấng cầu bầu cho ta ở trên trời.

Tới tuổi trưởng thành, thánh Giuse kết hôn với Trinh Nữ Maria. Khắp xứ Giuđê thời đó, các thanh niên thiếu nữ nô nức kết bạn sớm với hy vọng và vinh dự, được làm cha mẹ Đấng Cứu Thế, vì có lời Kinh Thánh đã tiên báo: "Chúa Cứu Thế sẽ sinh ra trong xứ Giuđêa ". Thánh Giuse dầu đã tới tuổi cập hôn, nhưng ngài không nghĩ gì đến việc kết bạn, trái lại người thanh niên đó còn khấn hứa giữ mình trinh khiết trọn đời.

Cũng vào thời đó, tại thánh điện Giêrusalem, người ta thấy một thiếu nữ xinh tươi, thùy mị luôn chu toàn mọi việc trong thánh điện với một vẻ mau mắn và ngoan ngùy. Thiếu Nữ ấy không phải ai xa lạ, chính là Trinh Nữ Maria. Cũng như Thánh Cả Giuse, Trinh Nữ Maria ngay từ bé đã hiến thân phụng sự Chúa và hứa trọn đời dâng đóa hoa lòng trinh bạch cho Người.

Thiên Chúa thường yêu những tâm hồn trong sạch và dùng những con người khiêm tốn để làm những việc trọng đại. Vì thế Chúa đã chọn Hai Đấng để kết bạn với nhau hầu săn sóc Quý Tử của Người, đồng thời để giúp nhau giữ trọn lời khấn đồng trinh. Một truyền thuyết ít đáng tin cậy kể lại cuộc kết hôn kỳ lạ của thánh Giuse và Trinh Nữ Maria như sau:

Thầy cả Thượng phẩm phải đứng ra lo việc kết hôn cho Maria, vì cô đã đến tuổi và vì cha mẹ cô đã khuất sớm. Vì Maria là một thiếu nữ nết na và duyên dáng, nên thầy cả Thượng phẩm cũng muốn chọn cho cô một người chồng xứng đáng với những đức tính phi thường của cộ Để công việc kén chọn được hợp ý Chúa, thầy truyền cho hết mọi người con trai chưa kết bạn thuộc sứ Giuđêa tụ tập tại thánh điện Giêrusalem để tiện việc tuyển chọn một lương quân xứng đáng cho Trinh Nữ Maria.

Vâng lời thầy cả, Giuse lên đường về Giáo đô, nhưng cũng như Trinh Nữ Maria, ngài luôn kêu xin Chúa cho mình được giữ trọn lời đã khấn hứa.

Khi mọi người đã họp tất cả đông đủ tại thánh điện Giêrusalem, thầy cả Thượng phẩm tuyên bố lý do cuộc triệu tập, sau đó giới thiệu Trinh Nữ Maria trước cử tọa và tuyên bố thể lệ cuộc kén chọn vị lương quân cho Người Trinh Nữ khả ái. Thể lệ như sau: sáng mai mọi người sẽ trở lại đền thờ, mỗi người cầm một cành cây khô. Sau khi đã cùng nhau cầu nguyện, cành cây ai trổ hoa lá, người đó sẽ được kết hôn với Maria.

Sáng hôm sau, vâng lệnh thầy cả, mọi người cầm cành cây khô tiến vào đền thờ. Ai nấy đều hợp ý với lời cầu nguyện đầy tin tưởng của thầy cả thượng phẩm. Bỗng nhiên cành cây khô của Thánh Giuse trổ hoa lá tốt tươi khác thường. Mọi người đều ca tụng thánh nhân và sửng sốt trước thánh ý nhiệm mầu Thiên Chúa. Do truyền thuyết trên, các nhà hoạ sĩ thường vẽ Thánh Giuse tay bế Chúa Giêsu, tay cầm cành hoa huệ!

Tuân theo ý Chúa, Thánh Giuse kết hôn với Trinh Nữ Maria. Hai người đã bầy tỏ cho nhau những ý định thầm kín của mình. Hai vị rất sung sướng khi hay biết cả hai đều có cùng một quan niệm, cùng một ý tưởng như nhau. Sung sướng hơn nữa khi hay biết hai người đã khấn giữ đồng trinh trọn đời. Lúc đó hai vị cùng hợp ý, hợp lòng quyết giữ mình trọn đời đồng trinh, và chỉ coi nhau như hai người bạn lòng.

Cũng như đa số dân chúng thời đó, Đức Mẹ và Thánh Giuse đêm ngày hợp nhau cầu nguyện xin Chúa ban Đấng Cứu Thế xuống cứu độ nhân loại khỏi vòng tội khiên. Đã đến giờ Thiên Chúa sai Con Một Người xuống trần gian giải phóng nhân loại khỏi ách nô lệ thù tặc Satan. Một buổi sáng đẹp trời, trong căn phòng ấm cúng, Maria đang quỳ cầu nguyện, bỗng thiên sứ Gabriel được lệnh Thiên Chúa sai tới, vào nhà Trinh Nữ. Maria sửng sốt sợ hãi, thiên sứ liền biện bạch: "Xin Maria hãy yên tâm, vì đã được Thiên Chúa yêu thương; Bà sẽ thụ thai và sinh một Con Trai đặt tên là Giêsu, Người sẽ nên cao trọng và thiên hạ sẽ gọi Người là Con Đấng Tối Cao. Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngôi báu Đavít tổ tiên Người. Người sẽ cai trị nhà Giacóp cho đến đời đời và triều đại Người sẽ vô cùng tận".

Sau mấy giây yên lặng, Maria mạnh dạn đáp: "Tôi là tôi tớ Thiên Chúa. Tôi xin vâng như lời sứ thần truyền". Từ giây phút đó Ngôi Lời Thiên Chúa nhập thể trong lòng Đức Trinh Nữ Maria. Sau mấy tháng, thấy Đức Trinh Nữ có thai, Thánh Cả Giuse rất bối rối, toan bỏ bạn mình ra đi. Nhưng sứ thần Thiên Chúa đã đến kịp thời an ủi, vỗ về Thánh nhân: "Hỡi Giuse, đừng sợ, cứ nhận lấy Maria làm bạn, vì Đấng bởi Người sinh ra là do quyền phép của Chúa Thánh Thần. Người sẽ sinh con trai và ông sẽ đặt tên là Giêsu. Đó chính là Đấng sẽ cứu dân Người khỏi tội ". Thánh Giuse chỉ còn biết cúi đầu vâng lệnh.

Mấy tháng sau, Hoàng đế Augutô ra sắc chỉ mọi người thuộc đế quốc Rôma phải về bản quán khai kiểm tra. Vâng lệnh Hoàng đế, Đức Mẹ và Thánh Giuse từ biệt Nazarét lên đương về Belem. Tới Belem Đức Mẹ vừa tới ngày mãn nguyệt khai hoa. Thánh Giuse lo lắng tìm chỗ tạm trú cho bạn mình. Nhưng không sao tìm được. Cuối cùng đành phải đưa Đức Mẹ ra ngoài đồng tạm trú trong hang bò lừa. Giữa đêm khuya, Đức Mẹ sinh Con bọc trong khăn và đặt trong máng cỏ. Thánh Giuse sung sướng quỳ lạy Chúa Con giáng trần cứu chuộc nhân loại. Thánh nhân sung sướng đón tiếp đoàn mục đồng tấp nập kéo tới thờ lạy Vua muôn vâït. Người sung sướng hơn nữa, khi nhận được diễm phúc đón tiếp Ba Vua từ miền xa xăm tới Belem, đem theo nhiều lễ vật quý giá, dâng hiến Vua Trời mới giáng sinh.

Niềm vui sướng đó đối với Thánh Giuse chỉ như một cơn gió thoảng qua, rồi đi mất không bao giờ trở lại nữa. Ba Vua về chưa được bao lâu, thiên sứ hiện đến và bảo Giuse: "Hãy dậy, mang Con Trẻ và Mẹ Người trốn sang Ai Cập và ở đó cho đến khi Ta báo lại. Vì Hêrôđê đang tìm giết Con Trẻ ". Đang đêm, Thánh Giuse chỗi dậy lật đật đem Con Trẻ và Mẹ Ngài trốn sang Ai Cập. Tại đây, Thánh Giuse sống trong cảnh đất khách quê người, thành thử ngài phải vất vả, lam lũ lắm mới kiếm đủ cơm áo cho gia đình.

Sau một thời gian phải lưu lạc xa quê, Thánh Giuse được thiên sứ đến bảo Ngài: "Hãy đem Con Trẻ và Mẹ Người về Israel vì kẻ tìm giết Người đã chết rồi ". Thánh Giuse vui vẻ đưa Chúa Giêsu và Đức Mẹ về cư trú tại làng Nazarét. Tuổi đã cao, công đức đã nhiều, đã tới ngày Chúa thưởng công tôi tớ trung tín Người. Ngày Chúa Giêsu ra giảng đạo cũng là ngày chấm dứt sứ mệnh của Thánh Giuse. Thánh Giuse êm ái trút hơi thở cuối cùng trong tay Chúa Giêsu và Đức Mẹ. Hằng năm Giáo hội lập hai lễ riêng biệt kính Thánh Cả Giuse: Ngày 19 tháng 03, lễ kính Thánh Giuse là Cha đồng trinh Ngôi Lời Nhập Thể và bạn Đức Mẹ. Ngày 01 tháng 05 lễ kính Thánh Giuse lao động. Giáo hội đặt lễ kính Thánh Giuse vào ngày quốc tế lao động, có ý nhận Người làm quan thầy chung cho giới cần lao. Quả đời sống thánh Giuse nổi bật tấm gương cần lao trọn hảo. Tuy làm cha nuôi Chúa Cứu Thế, nhưng vẫn lặng lẽ sinh sống với nghề riêng của mình, siêng năng làm việc, không lấy cần lao làm hèn hạ.

Ta hãy học hỏi nơi Thánh Giuse để biết sống khiêm tốn cần cù, trọng đức sạch sẽ, khó nghèo, vâng phục. Thánh Giuse rất có thần thế trước mặt Chúa. Chúng ta hãy chạy đến cùng Ngài (Ite ad Joseph), Ngài sẽ thương giúp ta như lời thánh nữ Têrêsa đã nói: "Tôi không hề xin điều gì nhân danh Thánh Giuse mà không được như ý, ai còn hồ nghi, cứ việc thử, sẽ thấy đúng như lời tôi nói ".

Thánh Giuse còn là quan thầy những người chết lành. Ta hãy khẩn khoản xin Thánh Giuse bầu cử cho ta được ơn chết lành trong tay Chúa Giêsu và Đức Mẹ như Ngài xưa. Giáo hội Việt Nam đã nhận Thánh Giuse làm quan thầy để nhớ ngày dân tộc Việt Nam được đón tiếp những vị truyền bá Phúc âm vào chính ngày lễ kính thánh nhân.