Dikushin Dmitry | Shutterstock |
Xét ở cấp độ thần kinh học, khi chúng ta chỉ trích, lượng cortisol trong não tăng lên, khiến những suy nghĩ tiêu cực này kéo dài hơn một giờ.
Khi nói về việc xét đoán và chỉ trích, điều quan trọng cần lưu ý là chúng ta không chỉ có thể làm điều đó với người khác mà trong nhiều trường hợp, chúng ta còn làm điều đó với chính mình. Nó có thể là do ngoại hình của chúng ta hoặc vì điều gì đó không diễn ra như chúng ta mong đợi, cùng nhiều thứ khác.
Kinh Thánh dạy: “Đừng xét đoán để khỏi bị xét đoán. Vì anh em xét đoán thế nào thì cũng sẽ bị Thiên Chúa đoán xét như vậy; và anh em đong bằng đấu nào thì Thiên Chúa cũng sẽ đong cho anh em bằng đấu ấy.” (Mt 7,1-2)
Thật dễ dàng để đưa ra những xét đoán tiêu cực, nhưng Chúa Kitô yêu cầu chúng ta đừng làm như vậy, để chúng ta có thể quan tâm đến người khác và họ có thể nhìn thấy nơi chúng ta một con người mà họ có thể tin tưởng.
Kzenon | Shutterstock |
Matthew Kelly, trong cuốn Tái khám phá Chúa Giêsu (Rediscover Jesus), nói: “Sự xét phán là một trong những trở ngại to lớn ngăn cản chúng ta yêu thương người khác như Thiên Chúa truyền dạy chúng ta. Đó cũng là một trở ngại trong việc chúng ta tìm cách yêu thương bản thân như Thiên Chúa mong muốn nơi chúng ta.”
Ông cũng nói thêm rằng chúng ta đang sống trong một nền văn hóa định kiến quá mức, vì vậy chúng ta trở nên quá xét đoán. Nhưng chúng ta phải chống lại nền văn hóa đang chi phối này để sống theo lời dạy của Chúa Kitô.
Thay vào đó, đây là năm điều chúng ta có thể làm khi bị cám dỗ trở thành một con người hay xét đoán người khác:
1. Đặt mình vào vị trí của người khác
Chúa Giêsu dạy rằng chúng ta sẽ bị xét đoán khi chúng ta xét đoán người khác. Khi cảm thấy muốn xét đoán, chúng ta có thể tưởng tượng mình đang ở trong vị trí của người khác. Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta gặp những khó khăn và hoàn cảnh giống như người đó? Chẳng phải chúng ta muốn có được sự kiên nhẫn và thấu hiểu sao?
2. Thực hiện một cử chỉ ân cần
Khi chúng ta cảm thấy hay xét đoán và có xu hướng chỉ trích ai đó, chúng ta có thể tránh rơi vào trạng thái tâm lý đó bằng cách thực hành đức tính ngược lại. Nghĩa là, chúng ta có thể làm điều gì đó tích cực như mỉm cười với ai đó hoặc nói điều gì đó tích cực về ai đó. Điều này sẽ giúp tăng lượng oxytocin, còn được gọi là “hormone tình yêu”. Nó khiến chúng ta cảm thấy dễ chịu khi có bất kỳ tương tác tích cực nào (bao gồm ca hát cùng nhau, ôm chặt ai đó,...) và từ đó thúc đẩy hành vi yêu thương nhiều hơn.
Antonio Guillem | Shutterstock |
3. Sửa lỗi theo tình huynh đệ
Thông thường, chúng ta thích nói xấu ai đó hơn là trực tiếp tiếp cận họ một cách riêng tư và chỉ ra cho họ một cách thiện chí vấn đề nơi họ mà chúng ta đang cảm thấy nhằm giúp họ nhận thức được điều gì đó để có thể cải thiện hoặc sửa chữa. Có thể khó thực hiện điều này mà không làm nảy sinh sự đối chất, nhưng như thế lại tốt hơn là chỉ trích sau lưng họ.
4. Yêu thương nhiều hơn
Thánh Têrêsa Calcutta có một câu nói nổi tiếng là: “Nếu bạn xét đoán người khác, thì bạn chẳng có thời gian để yêu thương họ.” Điều quan trọng là phải nhìn mọi người bằng đôi mắt yêu thương thay vì nhìn họ một cách đầy chỉ trích.
5. Chấp nhận lỗi lầm của người khác
Kiên nhẫn chịu đựng lỗi lầm của người khác là một công việc thiêng liêng của lòng thương xót nhằm thúc đẩy điều tốt đẹp nơi người khác và giúp chúng ta lớn lên trong nhân đức và trở nên giống Chúa Kitô hơn.
Hãy nhớ rằng Thiên Chúa là thẩm phán duy nhất của con tim và linh hồn mỗi người. Tuy nhiên, Người lại tỏ mình với chúng ta như một Người Cha đầy yêu thương, luôn luôn ban cho chúng ta những khởi đầu mới bất kể những khó khăn và thiếu sót của chúng ta.
Tác giả: Karen Hutch - Nguồn: Aleteia (08/02/2024)
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên