CA DAO
(Sưu tầm cho thiếu nhi)
01. Trâu ơi ta bảo trâu nầy
Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta
02. Cấy cày vốn nghiệp nông gia
Ta đây, trâu đấy ai mà quản công
03. Bao giờ cây lúa còn bông,
Thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn.
04. Ơn trời mưa nắng phải thì,
Nơi thì bừa cạn nơi thì cày sâu.
05. Công lênh chẳng quản bao lâu,
Ngày nay nước bạc, ngày sau cơm vàng,
06. Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang,
Bao nhiêu tấc đất, tấc vàng bấy nhiêu.
07. Nghèo nhân nghèo nghĩa thì lo,
Nghèo tiền nghèo bạc chả cho là nghèo.
08. Cây xanh thì lá cũng xanh,
Cha mẹ hiền lành để đức cho con.
09. Người đời hữu tử hữu sanh,
Sống lo xứng phận, thác dành tiếng thơm.
10. Ai ơi cứ ở cho lành,
Tu nhân tích đức để dành về sau.
11. Của đời muôn sự của chung,
Hơn nhau một tiếng anh hùng mà thôi.
12. Sông sâu nước chảy đá mòn,
Của kia ăn hết, nghĩa còn ghi xương.
13. Ai mà phụ nghĩa quên công,
Thì đeo trăm cánh hoa hồng chẳng thơm.
14. Thức đêm mới biết đêm dài,
Ở lâu mới biết là người có nhân.
15. Ai ơi đừng chóng chớ chày,
Có công mài sắt có ngày nên kim.
16. Gió mùa thu mẹ ru con ngủ,
Năm canh chày, thức đủ năm canh.
17. Nuôi con cho được vuông tròn
Mẹ thầy dầu dãi, xương mòn gối long.
18. Con ơi cho trọn hiếu trung,
Thảo ngay một dạ, kẻo luống công mẹ thầy.
19. Uốn cây từ thuở còn non,
Dạy con từ thuở con còn ngây thơ.
20. Sinh con ai nỡ sinh lòng,
Sinh con ai chẳng vun trồng cho con.
21. Công cha như núi thái sơn.
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
22. Một lòng thờ mẹ kính cha,
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.
23. Còn cha gót đỏ như son,
Đến khi cha chết, gót con đen sì.
24. Thuyền không bánh lái thuyền quay,
Con không cha mẹ, ai bày con nên.
25. Có cha có mẹ thì hơn,
Không cha không mẹ như đàn không dây.
26. Cá không ăn muối cá ươn
Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.
27. Ơn cha nặng lắm cha ơi,
Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang.
28. Thà ăn bát bột chà vôi,
Còn hơn giàu có, mồ côi một mình.
29. Ngày nào em bé cỏn con,
Bây giờ em đã lớn khôn thế này.
30. Cơm cha, áo mẹ, công thầy,
Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao.
31. Lên cao mới biết non cao,
Nuôi con mới biết công lao mẫu từ.
32. Tôm càng lột vỏ, bỏ đuôi,
Giã gạo cho trắng mà nuôi mẹ già.
33. Mẹ già đầu bạc như tơ,
Lưng đau con đỡ, mắt lờ con nuôi.
34. Chiều chiều ra đứng ngõ sau,
Trông về quê mẹ, ruột đau chín chiều.
35. Anh em nào phải người xa,
Cùng chung cha mẹ, một nhà cùng thân.
36. Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
37. Anh em như thể tay chân,
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.
38. Muốn cho lắm cội nhiều cành,
Muốn cho lắm chị nhiều anh cậy nhờ.
39. Con ai là chẳng con cha,
Cháu ai là chẳng cháu bà, cháu ông.
40. Làm người có tổ, có tông,
Như cây có cội, như sông có nguồn.
41. Ngó lên nuộc lạt mái nhà,
Bao nhiêu nuộc lạt, thương bà bấy nhiêu.
42. Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
43. Khôn ngoan đối đáp người ngoài,
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.
44. Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
45. Cờ bạc là bác thằng bần,
Của nhà bán hết, tra chân vào cùm.
46. Đêm nằm nghĩ lại mà coi,
Lấy chồng đánh bạc như voi phá nhà.
47. Thương ai cho bằng thương chồng,
Bởi chồng đánh bạc, nên lòng chẳng thương.
48. Thế gian còn dại chưa khôn,
Sống mặc áo rách, chết chôn áo lành.
49. Miếng ăn là míếng tồi tàn,
Mất ăn một miếng lộn gan lên đầu.
50. Có khó mới có miếng ăn,
Không nhưng ai dễ đem phần đến cho.
51. Muốn no thì phải chăm làm,
Một hột thóc vàng chín hột mồ hôi.
52. Thế gian giàu bởi chữ cần,
Có mà lười biếng, thì thân chẳng còn
53. Của đời cha mẹ để cho,
Làm không, ăn có, của kho cũng rồi.
54. Đói thì đầu gối phải bò,
Cái chân hay chạy, cái giò hay đi.
55. Một cây làm chẳng nên non,
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
56. Thà rằng ăn bát cơm rau,
Còn hơn cá thịt, nói nhau nặng lời.
57. Ai ơi chớ vội cười nhau,
Ngẫm mình cho tỏ, trước sau hãy cười
58. Ai ơi chớ vội cười nhau,
Cây nào là chẳng có sâu chạm cành.
59. Ở sao cho vừa lòng người,
Ở rộng người cười, ở hẹp người chê.
60. Trách người một, trách ta mười,
Bởi ta bạc trước, cho người tệ sau.
61. Khi giàu chẳng có đỡ ai,
Đến khi hoạn nạn chẳng ai đỡ mình.
62. Chim quyên nó đậu bụi riềng,
Dẫu bà con ruột, không tiền cũng xa.
63. Hạt tiêu nó bé cay cay,
Đồng tiền nó bé, nó hay cửa quyền.
64. Anh em chín họ mười đời,
Hai người cùng có, chẳng rời nhau ra.
65. Chị em cùng khúc ruột rà,
Kẻ giàu người khó, họ xa tám đời.
66. Đồng tiền không phấn không hồ,
Sao mà khéo điểm, khéo tô mặt người .
67. Vai mang túi bạc kè kè,
Nói quấy nói quá, chúng nghe rầm rầm.
68. Giàu cha giàu mẹ thì mừng,
Giàu cô giàu bác, thì đừng có trông.
69. Khó mà biết lẽ biết lời,
Biết ăn biết ở, hơn người giàu sang.
70. Tốt gỗ hơn tốt nước sơn,
Xấu người đẹp nết, còn hơn đẹp người.
71. Nâu sòng nào quản khen chê,
Lành thì cho sạch, rách thì cho thơm.
72. Thói đời hay chuộng bề ngoài,
Nào ai ai đã, biết ai hơn nào.
73. Ai ơi gương bể khó hàn,
Chỉ đứt khó nối, người ngoan khó tìm.
74. Nước trong ai chẳng rửa chân,
Hoa thơm ai chả tới gần gốc cây.
75. Thà rằng ăn nửa quả hồng,
Còn hơn ăn cả chùm sung chát lè.
76. Đừng ham của rẻ của ôi,
Những của đầy nồi là của chẳng ngon.
77. Trăm năm bia đá thì mòn,
Ngàn năm bia miệng hãy còn trơ trơ.
78. Ăn lắm thì hết miếng ngon,
Nói lắm thì hết, lời khôn hoá rồ.
79. Rượu lạt uống lắm cũng say,
Người khôn nói lắm, dẫu hay cũng nhàm.
80. Khôn ngoan chẳng lựa nói nhiều,
Người khôn mới nói nửa điều đã khôn.
81. Lời nói không mất tiền mua,
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.
82. Kim vàng ai nỡ uốn câu,
Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời.
83. Hoa thơm ai nỡ bỏ rơi,
Người khôn ai nỡ nặng lời với ai.
84. Người khôn ăn miếng thịt gà,
Tuy rằng ăn ít nhưng mà ngon lâu.
85. Người dại ăn trái bồ nâu,
Ăn nói bĩnh bầu chẳng biết mùi ngon.
86. Người khôn chưa đắn đã đo,
Chưa đi đến bể đã dò nông sâu.
87. Hoa thơm ai chẳng nâng niu,
Người khôn ai chẳng kính yêu mọi bề.
88. Người đời phải xét thiệt hơn,
Đừng nghe tiếng sáo tiếng đờn mà sai.
89. Vàng sa xuống giếng khôn tìm,
Người sa lời nói như chim xổ lồng.
90. Nói chín thì nên làm mười,
Nói mười làm chín, kẻ chê người cười.
91. Thương nhau nước đục cũng trong,
Ghét nhau nước chảy giữa dòng cũng dơ.
92. Thương nhau trái ấu cũng tròn,
Ghét nhau cả đến bồ hòn cũng vuông
93. Yêu nhau cau sáu bổ ba,
Ghét nhau cau sáu bổ ra làm mười.
94. Thương ai thương cả đường đi,
Ghét ai ghét cả tông chi họ hàng.
95. Cây cao thì gió càng lay,
Càng cao danh vọng càng dày gian nan.
96. Cái vòng danh lợi cong cong,
Kẻ hòng ra khỏi, người mong nhảy vào.
97. Sự đời nghĩ cũng nực cười,
Một con cá lội mấy người buông câu.
98. Làm trai cho đáng nên trai,
Xuống Đông, Đông tĩnh, lên Đoài, Đoài tan.
99. Trăm năm bia đá thì mòn,
Ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ.
100. Con ơi, mẹ bảo con này,
Học buôn học bán, cho tày người ta.
101. Con đừng học thói chua ngoa,
Họ hàng ghét bỏ, người ta chê cười.
102. Dù no dù đói cho tươi,
Khoan ăn bớt ngủ, là người lo toan.
103. Phòng khi đóng góp việc làng,
Đồng tiền bát gạo, lo toan cho chồng.
104. Trước là đẹp mặt cho chồng,
Sau là họ mạc cũng không chê cười.
105. Gió đưa cây cửu lý hương,
Xa cha, xa mẹ, thất thường bữa ăn.
106. Sầu riêng cơm chẳng muốn ăn.
Đã bưng lấy bát lại dằn xuống mâm.
107. Cơm cha, áo mẹ, công thầy,
Gắng công mà học, có ngày thành danh.
