Một Cuộc Lữ Hành

Chúa tạo dựng con người có nhân vị riêng biệt, tách rời khỏi Chúa; nhưng Chúa muốn cho con người quy hướng về Chúa, kết hợp với Chúa. Do đó, chúng ta quả quyết được sống đạo là một cuộc lữ hành và cũng quả quyết được là phận sự phải đi, đi mãi để về được nhà Cha (tử qui: chết thì về).

Đáng lý có một đường thôi, nhưng nhiều nhà tu đức thường nói có ba đường: thanh đạo, minh đạo, hiệp đạo. Có thể hiểu đó là đường sạch tội (thanh đạo), đường tiến đức (minh đạo) và sau cùng đến đích là kết hợp (hiệp đạo).

Chúng ta có thể mượn hình ảnh của nhà Bêtania để nhận định rõ về ba lối sống đạo và dĩ nhiên, dầu có năm đường bảy lối sống đạo thì cũng qui về một mối là kết hiệp (hiệp đạo).

Chúng ta nhìn qua những tâm trạng, những cử chỉ của Martha, Maria và của Lazarô:

Martha: linh động hoạt bát...đón Chúa tâm trạng rất vui, tìm mọi cách làm cho Chúa vui, dĩ nhiên, cố tránh những gì Chúa không hài lòng. Có thể đó là hình ảnh của khởi sinh (bắt đầu sống đạo), thấy cần tiếp đón Chúa, ra sức tránh tội, làm vui lòng Chúa (thanh đạo). Dầu sao cũng còn khuyết điểm. Chúa nhắc nhở Martha "Con lo nhiều chuyện quá, hãy cố chú tâm đến điểm cao siêu hơn).

Maria: ngồi cạnh chân Chúa, cả thế giới xem ra không còn chỗ cho Maria để tâm. Maria bám vào Chúa, Chúa là thần tượng...muốn nên giống Chúa, không rời Chúa. Đó là hình ảnh của minh đạo. Đạo phải có đức. Đức chính là Chúa, là nguyên nhân gương mẫu: nhìn Chúa, nên giống Chúa, bám vào Chúa mới có thể có đức. Đạo có đức thì mới là minh đạo.

Lazarô: còn Lazarô? Phúc Âm không nói chi cả; làm sao chúng ta nhận định ngài là tấm gương hiệp đạo?

Những nhà tu chiêm niệm thường đề cao Lời Chúa: Maria chọn phần nhứt hảo! Thật ra, Maria đã đạt tình trạng đón tiếp Chúa với tình yêu liên kết, nhưng vẫn còn ít nhiều thứ tình yêu cảm xúc (ôm chân Chúa).

Lazarô đón tiếp Chúa vì Chúa là lẻ sống, chính là cái sống của Lazarô (Chúa đã cho Lazarô sống lại). Tiếp đón giao tình, sau đó thương yêu. Sau hai giai đoạn nầy (hai khoảng đường nầy) mới đến cuộc kết hợp. Đến lúc kết hợp thì không còn lời nữa. Lazarô thing lặng trong kết hợp!

Sống đạo là đường, là thời gian mà người tín hữu đón tiếp, giao thiệp rồi lần lượt thương yêu, sau cùng kết hợp. Đúng ra là một cuộc lữ hành tiến về quê. Chúng ta nhận định sống đạo thế nào? Chúng ta đã đến đoạn đường nào? Nếu chúng ta không tiến triển, thì có thể chúng ta chưa biết đạo, hay ít ra chưa sống đạo!