Sidebar

Thứ Sáu
29.03.2024

Chủ nghĩa tối giản: Sự hủy diệt của xã hội Kitô giáo

sarahdorweilerx2tmfd1sgaunsplash660x350
Ảnh bởi Sarah Dorweiler trên Unsplash


Có một mối liên hệ thiết yếu giữa một cuộc sống đơn giản
với việc đạt đến một đời sống đạo đức. Một cuộc sống cố gắng hướng tới sự đơn giản là một cuộc sống tự do tìm thấy Thiên Chúa trong sự tốt lành của Người. Chính Thánh Augustinô đã nói, “Hãy sắp xếp linh hồn của bạn. Hãy giảm đi những mong muốn của bạn.Kitô hữu, chúng ta hiểu sự cần thiết phải tách mình ra khỏi những tình yêu thái quá của thế giới này và tập trung vào tình yêu của Thiên Chúa. Tuy nhiên, xã hội hiện đại đã tạo ra một môi trường không ngừng tìm cách lôi kéo linh hồn về những hấp dẫn trần tục - những cám dỗ không mang vẻ đẹp của Thiên Chúa.

Trong hàng trăm năm qua, thế giới hiện đại đã đi đầu trong công nghiệp hóa, tiến bộ công nghệ và các phương pháp kiếm lợinhuận từ chủ nghĩa tiêu dùng. Môi trường duy vật này đã không xảy ra trong chốc lát. Trên thực tế, chúng ta đang sống trong một thời đại đã tích luỹ được từ hàng thập kỷ này sang thập kỷ khác về năng sức sản xuất. Với bầu không khí của chủ nghĩa duy vật hiện nay, chúng ta đã đạt đến đỉnh điểm để rồi có dấu hiệu đi xuống hay chưa? Phải chăng xã hội đã đạt đến mức mà ngay cả những tâm hồn trần tục cũng phải kiềm chế bản thân khỏi việc mua công nghệ mới nhất, thời trang mới nhất và quay lưng lại với những quảng cáo tiếp thị liên tục khuyến khích chủ nghĩa tiêu dùng nhiều hơn? Ở một mức độ nào đó, đã có một cuộc nổi dậy chống lại chủ nghĩa duy vật với việc khuyến khích việc làm rỗng tủ quần áo, lối sống đơn giản, bền vững và tôn trọng truyền thống của các thế hệ trước. Vì những thái độ thờ ơ như thế là tốt và có thể đưa các linh hồn đến gần Thiên Chúa hơn, nên phải chăng các phong trào như vậy chỉ thúc đẩy xã hội ra xa vẻ đẹp của Thiên Chúa với quan niệm chủ nghĩa tối giản” (minimalism)?

Trong một thế giới thiếu thốn nhân đức và vẻ đẹp, vẫn không ngừng có một cuộc tìm kiếm. Điều bẩm sinh là mọi linh hồn đều cảm nghiệm được lòng khao khát Thiên Chúa, và chỉ có thể được đáp ứng bằng tình yêu của Người. Xã hội hiện đại đã loại bỏ việc tìm kiếm Thiên Chúa và đã thúc đẩy những linh hồn lang thang tìm kiếm những ước muốn cá nhân của họ. Và ở đâu thiếu vắng Tình yêu Thiên Chúa thì ở đó thiếu đi vẻ đẹp.

Sự thiếu đi vẻ đẹp và tình yêu này thể hiện trong xã hội như thế nào? Đó là một quá trình chậm chạp khi những ước muốn cá nhân dựa trên cảm xúc trở nên mạnh mẽ hơn, việc đưa ra quyết định không được lý trí hoàn thiện và các nhân đức không còn đan xen vào cuộc sống. Và kết quả của sự biến đổi này là gì? Chính là chủ nghĩa tối giản. Một phong trào chạy theo sự đơn giản mà không có mục đích. Một phong trào được hình thành cho những người đang tìm kiếm tình yêu bản thân bên trong hơn là Tình yêu Thiên Chúa. Cuối cùngđó chỉ là một sứ mệnh không có Thiên Chúa, lòng thương xót, công lý và tình yêu của Người.

Chủ nghĩa tối giản là gì và nó đã tác động đến toàn xã hội như thế nào? Chủ nghĩa tối giản đã được khuyến khích bởi một nhóm cá nhân có uy thế, những người không thúc đẩy sự tăng trưởng của linh hồn và đời sống tinh thần, mà thay vào đó, khuyến khích một lối sống đơn giản không có đạo đức. Xin đừng hiểu lầm tôi - vẫn còn đó vẻ đẹp tuyệt diệu trong sự đơn . Đó là dấu ấn của nhân đứcKitô giáo trong nhiều thế kỷ. Ngay cả một số vị vua và hoàng hậu thánh thiện cũng có ánh hào quang đơn sơ quanh mình, như Thánh Elizabeth Hungary, Thánh Margaret Scotland và Vua Thánh Louis IX. Địa vị trang nghiêm của các ngài mang lại cho các ngài những thú vui trần thế, thế nhưng khi sống trong sự thánh thiện, giản dị và xinh đẹp, các ngài đã sống để làm vinh danh Thiên Chúa.

Khái niệm về cái đẹp trong thế giới hiện đại đã bị bóp méo. Rất ít phụ nữ còn được gọi là “đẹp”. Phải chăng đây là hậu quả của một xã hội thiếu đạo đức? Phải chăng đây là hậu quả của việc con người không còn tôn trọng nữ giới? Hay đây là kết quả của việc chủ nghĩa nữ quyền thúc đẩy hình thức “làm đẹp” của chính nó trong nhiều thập kỷ? Dù thế nào đi chăng nữa, vẫn còn thiếu đi vẻ đẹp đạo đức. Một tâm hồn không tìm kiếm đức hạnh và sự thánh thiện sẽ không biểu lộ được vẻ đẹp đích thực. Khi nhiều phụ nữ coi những đặc điểm nữ tính của họ là rào cản, thay vì có lợi, thì xã hội đã dần bắt đầu rời xa cái đẹp trong một số lĩnh vực. Kết quả là sự giảm sút về cái đẹp đã dẫn đến trào lưu sống theo chủ nghĩa tối giản. Không còn khát khao theo đuổi cái đẹp và sự đơn sơ giống như rất nhiều thánh đã làm trong quá khứ.

Chủ nghĩa tối giản đã trở thành một phong trào không có cái đẹp để loại bỏ “những chi tiết thừa” - cho dù đó là một khung vàng thước ngọc với kiểu cách phức tạp được thay thế bằng các đường kẻ đen để thể hiện một bức tranh hay kiến trúc của một tòa nhà giống với một hình khối hơn là các thiết kế đan xen ban đầu của thời kỳ Gothic. Sự suy giảm về lối kiến trúc tỉ mỉ trong suốt quá trình lịch sử đã bỏ lại những thiết kế từng được chế tác cẩn thận trong đám bụi mờ của những quyển sách lịch sử. Vì rất nhiều người trong xã hội mong muốn quên đi quá khứ, nên họ cũng bỏ qua vẻ đẹp cùng với truyền thống. Thay vì giữ gìn vẻ đẹp của kiến trúc cổ xưa, người ta tìm mọi cớ để phá bỏ và xây dựng lại theo phong cách hiện đại. Và phong cách đã tràn ngập xã hội của chúng ta trong hơn 60 thập kỷ qua là gì? Đó là một sự ghê tởm vẻ đẹp thời hiện đại, là việc thiếu vắng sự đơn đạo đức nhưng được tiếp thêm sinh lực thông qua các đường nét tối giản.

Những màu sắc, được Thiên Chúa ban cho chúng ta thông qua thiên nhiên, không còn phủ đầy cảnh quan kiến trúc của chúng ta nữa. Màu xanh lam đã được chuyển sang màu xám và các sắc thái của gỗ tự nhiên đã được sơn màu trắng. Bánh xe màu sắc tổng thể (overall color wheel) đã còn lại rất ít trong trí tưởng tượng. Tuy nhiên, Thiên Chúa đã không từ chối vẻ đẹp từ chúng ta vì công trình tạo dựng của Người vẫn còn rất phong phú. Với sự thúc đẩy của chủ nghĩa tối giản ở một bên, cũng có một phong trào hướng tới cái đẹp ở phía bên kia. Đó là một phong trào trong các khối Kitô giáo hiện đại nhằm khôi phục truyền thống. Chúng ta có thể kết nối với các thế hệ trước thông qua các mái vòm kiểu Rôma, các nhà thờ chánh toà kiểu Gothic, những bức tranh Baroque và các tác phẩm điêu khắc thời Phục hưng. Những con người tài giỏi này, những người đã nhìn nhận vẻ đẹp của Thiên Chúa, đã miêu tả vẻ đẹp đó qua kiến trúc, tranh vẽ, sách và âm nhạc, đồng thời chia sẻ vẻ đẹp đó với những người khác. G. K. Chesteron đã nói một cách khôn ngoan rằng: “Truyền thống có nghĩa là đứng về phía những người ít được biết đến nhất trong mọi tầng lớp, là tổ tiên của chúng ta. Đó là nền dân chủ của những người đã khuất. Truyền thống không chịu khuất phục trước chế độ tập quyền nhỏ bé và kiêu ngạo của những kẻ chỉ tình cờ dạo chơi.”

Dưới sự ảnh hưởng của chủ nghĩa tối giản trong thế giới hiện đại này, Thiên Chúa đã không tước đi vẻ đẹp của Người dành cho chúng ta. Vẻ đẹp đó có thể được tìm thấy mỗi khi chúng ta tản bộ trong rừng, chèo thuyền qua hồ hoặc chăm sóc một khu vườn. Vì vậy, thay vì phủ đầy nền văn hóa của chúng ta với màu sắc, đường nét và thiết kế tối thiểu, chúng ta hãy quay trở lại thời đại của chủ nghĩa truyền thống hơn là chủ nghĩa tối giản, nơi cuối cùng chúng ta sẽ bảo tồn nền văn hóa Kitô giáo hoặc cũng là nền văn hoá của các thế hệ tương lai.

 

Tác giả: Danielle Heckenkamp - Nguồn: Catholic Exchange (02/6/2023)
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên

229    04-06-2023