 |
| Antoine Mekary | ALETEIA |
Tông huấn Dilexi te (“Ta đã yêu con”) sẽ được công bố vào ngày 9 tháng 10, lễ kính Đức Hồng Y Newman, và tập trung vào tình yêu dành cho người nghèo.
Sáng nay, ngày 04 tháng 10 năm 2025, lúc 8:30 sáng, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã ký tông huấn đầu tiên của mình, Dilexi te (“Ta đã yêu con”) tại Dinh Tông Tòa. Văn kiện này, văn kiện huấn quyền đầu tiên trong triều đại giáo hoàng của ngài, tập trung vào tình yêu dành cho người nghèo và sẽ được công bố vào ngày 9 tháng 10 lúc 11:30 sáng trong một cuộc họp báo tại Vatican. Ngày 9 tháng 10 là ngày lễ kính Thánh Gioan Henry Newman, người được Đức Giáo Hoàng Lêô XIV phong làm Tiến sĩ Hội Thánh.
Được ký sáng nay bởi Đức Giáo Hoàng Lêô XIV tại thư viện riêng của Dinh Tông Tòa, trước sự chứng kiến của Đức Tổng Giám Mục Edgar Peña Parra, Phụ tá Quốc vụ khanh Tòa Thánh, tông huấn này độc đáo ở chỗ nó là di sản của vị tiền nhiệm.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã dành những tháng cuối cùng của triều đại giáo hoàng của mình để soạn thảo tông huấn này, tiếp nối thông điệp cuối cùng của ngài, Dilexit nos (“Người đã yêu thương chúng ta”). Văn kiện cuối cùng này tập trung vào lòng sùng kính đối với tình yêu nhân loại và thiêng liêng của Thánh Tâm Chúa Giêsu. Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã tìm cách làm nổi bật mối liên kết giữa cội nguồn thiêng liêng và cam kết xã hội: Từ kinh nghiệm về tình yêu của Thiên Chúa dành cho chúng ta, đến nhận thức về tình yêu của Thiên Chúa dành cho tha nhân và cách thức tình yêu đó quyết định hành vi của chúng ta đối với họ.
Việc các Đức Giáo hoàng tiếp nhận và hoàn thiện một văn kiện do vị tiền nhiệm khởi xướng vào đầu triều đại giáo hoàng của mình là điều không hiếm gặp. Năm 2006, thông điệp đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI, Deus Caritas est (Thiên Chúa là Tình Yêu), đã xem xét lại một số khía cạnh trong tư tưởng của Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Rõ ràng hơn nữa, vào năm 2013, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã tiếp nối thông điệp do Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI khởi xướng trước khi ngài từ nhiệm, như nói trong phần giới thiệu rằng Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã gần hoàn thành nó.
Thông điệp đó, được viết bởi “bốn bàn tay” và xuất bản dưới tựa đề Lumen Fidei (Ánh sáng Đức tin), tập trung vào đức tin. Do đó, đây là phần kết của loạt bài về các nhân đức đối thần mà Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã bắt đầu.
Một dấu hiệu của sự tiếp nối
Việc truyền ngọn đuốc vào đầu triều đại giáo hoàng này là một dấu hiệu hữu hình cho sự tiếp nối truyền thống giữa những người kế vị Thánh Phêrô.
“Các Đức Giáo hoàng luôn liên kết rõ ràng hành động và giáo huấn của mình với những gì các vị tiền nhiệm đã làm và nói. Đó là một cách thể hiện sự tiếp nối của cộng đồng đức tin sống động trong lịch sử,” Đức Giám Mục Patrick Valdrini, chuyên gia giáo luật người Pháp, chia sẻ với I.MEDIA.
Với Tông huấn Dilexi te, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã tiếp bước vị Giáo hoàng thứ 266, bày tỏ lòng kính trọng đối với ngài khi không ngừng kêu gọi “một Giáo Hội nghèo cho người nghèo.” Bằng việc công bố những lời cuối cùng còn dang dở của ngài, theo một nghĩa nào đó, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đang truyền đạt di chúc của vị tiền nhiệm.
Vị Giáo hoàng thứ 266 đã chọn tên mình để tôn vinh Thánh Phanxicô Assisi. Do đó, việc Đức Lêô XIV ký văn bản này vào ngày 4 tháng 10, ngày lễ phụng vụ của Thánh Phanxicô, chính là một biểu tượng rõ ràng cho sự tiếp nối với vị tiền nhiệm.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người đã thực hiện chuyến viếng đi đầu tiên đến Lampedusa để thăm những nạn nhân của nạn nghèo đói thời hiện đại, những người di cư, được công chúng coi là “vị Giáo hoàng của người nghèo.” Ngài cũng là người đã thiết lập Ngày Thế giới Người nghèo vào năm 2017.
Một lời kêu gọi bắt nguồn từ lịch sử Giáo Hội
Mối quan tâm đến người nghèo bắt nguồn từ toàn bộ lịch sử Giáo Hội, trước hết dựa trên Phúc Âm và sau đó là nhiều vị thánh đã sáng lập các dòng tu tận tụy chăm sóc người nghèo.
Ngoài những tham chiếu tự nhiên đến Đức Giáo Hoàng Phanxicô, văn kiện này có thể cũng sẽ dựa trên huấn quyền của các Đức Giáo hoàng đương thời kể từ Đức Giáo Hoàng Lêô XIII, người có Thông điệp Rerum Novarum (Tân Sự, 1891) được coi là văn bản nền tảng của học thuyết xã hội của Giáo Hội.
Sau khi được bầu vào ngày 8 tháng 5, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã tự đặt mình vào những người kế thừa của Đức Giáo Hoàng Lêô người Ý, người có triều đại kéo dài từ năm 1878 đến năm 1903 và là người cuối cùng sử dụng danh hiệu này.
Đức Giáo Hoàng Lêô XIV giải thích rằng ngài chọn danh hiệu này để “quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề xã hội trên thế giới và các vấn đề về công lý,” trong một thế giới đã thay đổi triệt để bởi sự phát triển của trí tuệ nhân tạo.
Mặc dù Dilexi te là một tông huấn, nhưng thông điệp đầu tiên của Đức Lêô XIV, được mong đợi sẽ tập trung vào những thách thức nhân học đương đại, dự kiến sẽ được công bố trong những tháng tới.
Ngày 5 tháng 5 tới sẽ là kỷ niệm 135 năm ban hành Thông điệp Rerum Novarum.
Tác giả: Kathleen N. Hattrup - Nguồn: Aleteia (04/10/2025)
Chuyển ngữ: Lm. Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên
