Những lời đáp bằng đức tin, tình yêu… và cầu nguyện
Đau khổ thách thức đức tin của chúng ta: Thiên Chúa làm gì khi con người nếm trải nỗi đau? Khác xa với những lời an ủi trống rỗng, thần học Công giáo đem lại cho chúng ta những lời đáp thấm đẫm ý nghĩa: đau khổ có thể được biến đổi thành con đường cứu chuộc, thanh luyện và yêu thương.
1. Nỗi đau có nguồn gốc, nhưng cũng có mục đích
Tội nguyên tổ đem lại những hậu quả như đau khổ và cái chết. Tuy nhiên, Thiên Chúa không bỏ mặc thân phận con người chúng ta: Người cho phép đau khổ tồn tại để, khi kết hiệp cùng Người, chúng ta có thể biến nó thành một thiện ích lớn lao hơn.
2. Cuộc Khổ nạn của Đức Kitô: Mẫu gương tuyệt đỉnh về đau khổ mang giá cứu chuộc
Chúa Giêsu không chỉ chịu đau khổ, Người còn biến đau khổ thành một hành động cứu chuộc bằng cách tự hiến trên thập giá. Thánh Phaolô viết: “Tôi vui mừng trong những đau khổ tôi chịu vì anh em. Những gian nan thử thách Ðức Kitô còn phải chịu, tôi xin mang lấy nơi thân xác tôi, để mưu ích cho Thân Thể Người là Hội Thánh.” Khi kết hiệp với hy tế của Đức Kitô, những đau khổ của chúng ta cũng mang lấy giá trị thánh thiêng.
3. Thiên Chúa ở đâu khi tôi đau khổ?
Ngay cả khi chúng ta không cảm nhận được, Thiên Chúa vẫn hiện diện. Tác giả Thánh vịnh xác tín: “Ví như con cư ngụ tận cùng bờ cõi biển, nơi đó tay Ngài vẫn dẫn dắt, tay hữu Ngài vẫn giữ con.” Nơi đau khổ, Thiên Chúa không trừng phạt cách tuỳ tiện, nhưng Người nâng đỡ, hướng dẫn, và cùng chia sẻ gánh nặng với chúng ta.
4. Dâng hiến đau khổ: ơn cứu chuộc cho chính mình và tha nhân
Thần học Công giáo dạy rằng chúng ta có thể kết hiệp đau khổ của mình với Cuộc Khổ nạn của Đức Kitô để đem lại ơn ích thiêng liêng cho chính mình và cho người khác. Đây chính là “đau khổ mang giá trị cứu chuộc” được trình bày trong Tông thư Salvifici Doloris của Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, nơi ngài kêu mời mọi Kitô hữu cộng tác vào thập giá cứu độ của Đức Kitô.
5. Lớn lên về mặt thiêng liêng giữa những cơn thử thách
Đau khổ thanh luyện tâm hồn và làm trổ sinh hoa trái thiêng liêng: nó kéo chúng ta đến gần Thiên Chúa hơn, giúp ta sống khiêm nhường, nhẫn nại, cảm thông và phó thác. Thánh Tôma Aquinô xác nhận: “Thiên Chúa có thể rút ra những điều thiện hảo lớn lao ngay cả từ đau khổ.” Nhiều vị thánh, như Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu hay Thánh Gioan Phaolô II, đều làm chứng rằng chính đau khổ giúp tâm hồn các ngài ngày càng gần gũi với Thiên Chúa.
6. Làm thế nào để sống đau khổ bằng đức tin? Những phương thế thực hành
Cầu nguyện bằng cả con tim
– Cầu nguyện bằng tất cả sự chân thành: có thể khóc than, kêu lên cùng Thiên Chúa, nhưng đừng quên chúc tụng và tín thác nơi Người.
– Dành giờ cho việc cầu nguyện chiêm niệm, tâm nguyện như thánh Têrêsa Avila dạy.
Phó dâng đau khổ
– Kết hiệp đau khổ của bản thân với đau khổ của Đức Kitô, dâng lên Thiên Chúa theo những ý hướng cụ thể (cho gia đình, Giáo Hội, bệnh nhân…).
Lãnh nhận các bí tích
– Bí tích Thánh Thể, Hoà Giải, Xức Dầu Bệnh Nhân… nuôi dưỡng tâm hồn, đem lại sức mạnh trong cơn thử thách.
Dấn thân cho cộng đoàn
– Giáo Hội tồn tại để sẻ chia gánh nặng, an ủi, nâng đỡ và trở nên khí cụ của Thiên Chúa.
Ghi nhớ về niềm hy vọng tối hậu
– Nơi sự phục sinh cùng lời hứa về “mùa gặt trong tiếng reo ca” ngay cả sau nước mắt.
Thiên Chúa không vắng mặt trong đau khổ, nhưng Người cùng chia sẻ, biến đau khổ thành nguồn ơn cứu chuộc, thành phương thế thánh hoá khi chúng ta dâng lên bằng tình yêu và lời cầu nguyện. Như Thánh Gioan Phaolô II xác tín: “Mỗi con người trong đau khổ của mình đều có thể góp phần vào đau khổ mang giá trị cứu chuộc của Đức Kitô.”
Nhiệm vụ của chúng ta: cầu nguyện, tín thác, dâng hiến, cùng nâng đỡ tha nhân bằng gương sáng của Đức Kitô cùng các thánh. Nguyện xin Chúa ban ơn giúp chúng ta khám phá nơi thập giá của mình cánh cửa dẫn vào vinh quang vĩnh cửu.
Lời nguyện gợi ý khi đau khổ
Lạy Chúa Giêsu, Con đón nhận đau khổ này cùng với Chúa và vì Chúa. Con xin dâng lên Chúa [ý nguyện…]. Xin ban cho con đức tin để tín thác nơi thánh ý Chúa, ơn nhẫn nại để sống trong niềm hy vọng, cùng lòng mến để ủi an những người đau khổ. Amen.
Ước chi thông điệp sau đây đem lại nguồn an ủi cùng với niềm khích lệ: Thiên Chúa không bỏ rơi một ai trong đau khổ; Người nâng đỡ và biến đổi. Xin mời bạn cùng cầu nguyện bằng một tâm hồn rộng mở và cùng dâng lên mỗi bước đường cuộc sống.
Tác giả: Patricia Jiménez Ramírez – Nguồn: Exaudi (20/6/2025)
Chuyển ngữ: Gc. Phạm Thanh Giang
