 |
| fizkes | Shutterstock |
Khi chúng ta đứng trước ngưỡng cửa của năm mới, đầy rẫy những lời hứa và thất hứa trong một năm đã qua, sự tha thứ trở nên cần thiết.
Khi năm cũ qua đi và năm mới sắp đến, chúng ta thấy mình đang ở ngã ba đường. Năm vừa qua là một cánh cửa đóng lại phía sau chúng ta, trong khi tương lai thì rộng mở - thực sự thì chỉ “rộng mở” đôi chút. Sự kỳ vọng về một năm mới một mặt chất đầy sức nặng của những điều không thể đảo ngược và mặt khác là những điều không thể đoán trước.
Trong “không gian chuyển tiếp” (liminal space, hay còn gọi là “không gian ngưỡng”) này, những hiểu biết sâu sắc của nữ triết gia Hannah Arendt về việc hứa hẹn và tha thứ đưa ra một lăng kính hấp dẫn để qua đó điều hướng sự phức tạp của thời gian, đồng thời cố gắng tạo ra một con đường dẫn đến những điều chưa biết.
Đối với Arendt (chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi Thánh Augustinô) thời gian là một đấu trường năng động, nơi chúng ta, thông qua những hành động hứa hẹn và tha thứ, định hình số phận của chính mình. Vị nữ triết gia này lập luận rằng mỗi lời hứa là một bước nhảy vọt vào điều không thể đoán trước, một hành động táo bạo nhằm tạo ra một tương lai khác với hiện tại. Đó là một lời tuyên bố về đức tin vào vai trò của chính chúng ta, một cam kết hành động và ràng buộc bản thân với một điều gì đó vượt xa tầm tay trước mắt.
Vào dịp năm mới, khả năng hứa hẹn của con người mang một ý nghĩa đặc biệt. Những quyết tâm, những mong muốn được thì thầm và những thỏa thuận được ngầm hiểu với chính chúng ta là điều bình thường. Tuy nhiên, trong mọi lời hứa (phổ biến nhất có thể) đều chịu một áp lực vốn có. Chúng ta cam kết sẽ trở nên khác biệt, làm tốt hơn, bước vào những con đường chưa được khám phá. Nhưng tương lai, về bản chất, bị bao phủ bởi sự không chắc chắn. Chúng ta vẫn sẽ giữ lời hứa? Liệu năm tới đây có đáp ứng được kỳ vọng của chúng ta hay bộc lộ những vết nứt trong kế hoạch đã được chúng ta sắp đặt cẩn thận?
Sự tha thứ xuất hiện
Đây chính là lúc mà sự tha thứ xuất hiện. Đối với Arendt, việc tha thứ hoàn toàn khác với sự lãng quên thụ động. Đây là một sự giải phóng tích cực. Và, như mong đợi từ bất kỳ hoạt động nào, nó đòi hỏi thật khắt khe. Và cũng đối với Arendt, tha thứ không phải là bỏ qua những lỗi phạm trong quá khứ; nhưng đó là việc giải phóng bản thân và những người khác khỏi xiềng xích của quá khứ. Đó là hành động nhìn nhận những thương tổn đã gây ra, những lời hứa bất thành, những kỳ vọng không được đáp ứng, và sau đó lựa chọn tiến về phía trước, không chất lên gánh nặng của sự bực tức.
Khi chúng ta đứng trước ngưỡng cửa của năm mới, một năm chất đầy những lời hứa và thất hứa trong một năm đã qua, sự tha thứ trở nên thật cần thiết. Nó cho phép chúng ta buông bỏ những hối tiếc đang đe dọa đến bình an của chúng ta, và giải phóng những cay đắng có thể đầu độc tương lai của chúng ta. Bằng cách tha thứ cho bản thân và người khác, chúng ta xóa bỏ mọi khó khăn, tạo không gian cho những khởi đầu mới và đổi mới những điều mình cam kết.
Cuối cùng, năm mới trở thành một mô hình thu nhỏ nhưng hiệu nghiệm trong triết lý của Arendt. Bà ấy không quên nhắc đến nhân vật Janus, vị thần ngoại giáo của sự kết thúc và khởi đầu - tên gọi tháng Giêng (January) phát xuất từ vị thần này. Giống như Janus, chúng ta liên tục đứng ở ngã đường thời gian, tung hứng sức nặng của quá khứ không thể thay đổi được với lời hứa về một tương lai không thể đoán trước. Đó là thời điểm mà sức mạnh của lời hứa buộc chúng ta phải vạch ra một lộ trình mới, trong khi sự cần thiết phải tha thứ cho phép chúng ta rũ bỏ hành trang của quá khứ và đón nhận những khả năng ở phía trước.
Vì vậy, khi bắt tay vào sự khởi đầu mới này, chúng ta hãy nhớ rằng năm mới này không chỉ là sự thay đổi niên lịch mà còn là một trách nhiệm. Chúng ta hãy hứa hẹn với lòng can đảm và hy vọng, và tha thứ với quyết tâm, để chúng ta có thể mở đường cho một tương lai tươi đẹp và rạng ngời hơn những lời hứa mà chúng ta đã bỏ lại phía sau.
Tác giả: Daniel Esparza - Nguồn: Aleteia (01/01/2024)
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên
