Những đặc điểm thiết yếu mà mọi linh mục phải vun đắp để hoàn thành sứ mệnh hướng dẫn, thánh hóa và phục vụ cộng đoàn với tình yêu và lòng trung thành với Giáo Hội.
Một linh mục không chỉ là một nhà lãnh đạo tôn giáo; ngài còn là một người hướng dẫn tinh thần tận tâm với sứ mệnh của Giáo Hội và sự đào tạo toàn diện đối với những linh hồn được giao phó cho ngài chăm sóc. Trong suốt truyền thống Công giáo, một số bí quyết đã xuất hiện để xác định những phẩm chất của một linh mục tốt, không chỉ được hướng dẫn bởi sự đào tạo về mặt thần học mà còn bởi sự tận tụy phục vụ Thiên Chúa và tha nhân.
Dưới đây, chúng tôi trình bày những bí quyết cơ bản mà mọi linh mục phải vun đắp để chu toàn hiệu quả ơn gọi của mình.
1. Đời sống thiêng liêng sâu sắc
Linh mục phải là người cầu nguyện liên tục, sống trong sự hiệp thông mật thiết với Thiên Chúa. Đời sống thiêng liêng của ngài phải được nuôi dưỡng bằng Bí tích Thánh Thể, Lời Chúa và cầu nguyện cá nhân. Như Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nói, linh mục là “người của Thiên Chúa” và mối tương quan cá vị của ngài với Thiên Chúa phải là trung tâm của cuộc sống. Một linh mục tốt luôn cố gắng duy trì đời sống nội tâm của mình, vì chỉ người có đức tin vững chắc mới có thể truyền đạt đức tin đó cho giáo dân của mình.
“Linh mục được kêu gọi trở thành con người của cầu nguyện, lắng nghe Thiên Chúa và dân Người, phục vụ liên tục và vô vị lợi.” (Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Evangelii Gaudium, 2013)
2. Là mục tử gần gũi với mọi người
Gần gũi với cộng đoàn là một bí quyết cơ bản khác. Một linh mục tốt không nên chỉ coi mình là một người giảng thuyết nơi bàn thờ, mà còn là một mục tử đồng hành cùng giáo dân của mình trong niềm vui và nỗi đau khổ của họ. Chăm sóc mục vụ bao gồm, ngoài việc giảng dạy, là đồng hành, lắng nghe và gần gũi với nhu cầu của mỗi người.
Linh mục phải là mẫu gương của lòng trắc ẩn và quảng đại, noi gương Chúa Kitô, người đã gần gũi với những người chịu thiệt thòi, người bệnh và tội nhân.
“Một mục tử gần gũi, người rời khỏi vùng an toàn của mình, người tiếp cận giáo dân của mình bằng lòng thương xót, chính là tâm điểm của ơn gọi linh mục.” (Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, 2002).
3. Trung thành với huấn quyền của Giáo Hội
Một linh mục phải trung thành với giáo huấn của Giáo Hội. Điều này không chỉ bao hàm việc giảng dạy giáo lý một cách đúng đắn mà còn phải sống theo giáo lý đó. Chức linh mục không phải là con đường thích nghi với thời đại, mà là lời kêu gọi kiên định với những chân lý mà Chúa Kitô đã mặc khải, những chân lý luôn có giá trị.
“Linh mục phải là người phục vụ trung thành của chân lý đã được mặc khải cho chúng ta, chứ không phải của thời đại.” (Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI, Sacramentum Caritatis, 2007)
4. Thánh hóa chính mình và người khác
Linh mục phải hiểu sứ mệnh của mình là sứ mệnh của người thánh hóa, người không chỉ cử hành các bí tích mà còn khuyến khích người khác sống thánh thiện. Cuộc sống của linh mục phải là chứng nhân liên tục cho sự hiện diện của Thiên Chúa cũng như là tấm gương về lòng bác ái và hy sinh.
Hơn nữa, sự thánh thiện cá nhân của linh mục là nền tảng để giúp đỡ người khác trong quá trình thánh hóa của họ. Ân sủng của các bí tích mà linh mục cử hành phải biến đổi cuộc sống của chính linh mục và cuộc sống của những người lãnh nhận các bí tích đó.
“Linh mục được kêu gọi nên thánh để thừa tác vụ của mình có thể đơm hoa kết trái. Cuộc sống của linh mục phải phản ánh sự thánh thiện của Thiên Chúa.” (Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, Pastores Dabo Vobis, 1992)
5. Hãy là con người bác ái và phục vụ
Bác ái là một trong những nhân đức cốt yếu phải đặc trưng cho linh mục. Giáo Hội dạy rằng linh mục phải là người đầu tiên yêu thương tha nhân, đặc biệt là những người túng thiếu nhất, vì ơn gọi của linh mục là phục vụ chứ không phải được phục vụ. Linh mục phải thể hiện tình yêu cụ thể đối với mọi người, giúp họ tìm thấy nơi Thiên Chúa câu trả lời cho nỗi đau khổ và nhu cầu của họ.
“Linh mục là người phục vụ, và cuộc sống của linh mục phải được đánh dấu bằng tình yêu được thể hiện qua việc phục vụ tha nhân cách quảng đại.” (Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Evangelii Gaudium, 2013)
6. Khả năng truyền giáo và đào tạo
Một linh mục tốt phải là con người truyền giáo. Linh mục không chỉ rao giảng Lời Chúa mà còn được kêu gọi liên tục rèn luyện bản thân để truyền đạt chân lý của Tin Mừng theo cách rõ ràng, dễ hiểu và mang tính trải nghiệm. Việc đào tạo liên tục về thần học, thiêng liêng và văn hóa là điều cần thiết để hướng dẫn cộng đồng trên hành trình đức tin.
“Linh mục phải là người đào tạo tâm hồn và là ngọn đèn dẫn đường đến với Chúa Kitô.” (Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, 157)
7. Ý thức về sự hy sinh và từ bỏ
Sự hy sinh là một khía cạnh thiết yếu khác trong cuộc sống của một linh mục. Ơn gọi làm linh mục đòi hỏi phải từ bỏ nhiều khía cạnh trong cuộc sống cá nhân để cống hiến toàn bộ cho sứ mệnh của Giáo Hội. Sự từ bỏ này không nên được coi là gánh nặng, mà là sự đáp trả hào phóng cho tình yêu của Thiên Chúa.
“Chức linh mục là một món quà, một sứ vụ đòi hỏi phải từ bỏ. Nhưng sự từ bỏ này không phải là nỗi buồn, mà là niềm vui sống cho Chúa Kitô.” (Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II, Christifideles Laici, 1988)
Những bí quyết để trở thành một linh mục tốt bao gồm nhiều chiều kích khác nhau trong cuộc sống của ngài: đời sống thiêng liêng, sự gần gũi với cộng đồng, trung thành với giáo lý, bác ái, hy sinh và truyền giáo. Một linh mục sống các nhân đức này không chỉ là một mục tử tốt, mà còn là sự phản ánh chân thực của Chúa Kitô trên thế giới. Ơn gọi của ngài phải tập trung vào Thiên Chúa và hướng đến việc phục vụ người khác, luôn là hình mẫu của sự thánh thiện và tình yêu.
Bằng cách noi theo những nguyên tắc này, các linh mục có thể góp phần đáng kể vào sự phát triển về mặt thiêng liêng của Giáo Hội và phúc lợi của xã hội, luôn được hướng dẫn bởi gương mẫu của Chúa Kitô, Vị Linh Mục Tối Cao.
Tác giả: Javier Ferrer García - Nguồn: Exaudi (01/4/2025)
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên
