Phanxicô, một danh tên nói lên rất nhiều điều

Khi chọn danh tên Phanxicô, tân giáo hoàng đã gởi gắm sứ điệp đầu tiên của mình cho thế giới. Nhưng đó là sứ điệp nào? Bốn câu trả lời đến trong đầu tôi và có thể tất cả các câu trả lời này đều đúng.

Thú nhất, Thánh Phanxicô Axixi được biết qua đức khó nghèo của mình. Hồng y Jorge Mario Bergoglio cũng vậy, ngài được biết đến quá đức khó nghèo của ngài, khi còn ở Argentina, ngài đã không ở dinh Tòa Giám mục Buenos Aires. Ngài sống đơn sơ trong căn hộ của mình, tự nấu ăn lấy. Ngài cũng từ chối dùng xe hơi riêng có tài xế của Tòa giám mục mà dùng phương tiện công cộng để di chuyển. Ngài có muốn cho triều giáo hoàng của mình một phong cách đơn giản không? Và ngài có cảm thấy mình thoải mái trong nhung lụa không? Và đây là lời ngài nói làm chúng ta phải suy nghĩ về giáo triều Rôma: “Chức hồng y là để phục vụ chứ không phải một chức tước vinh quang để tự vinh danh mình. Thói huênh hoang, thích nói về mình là hạ đời sống tâm linh xuống thành lối sống thời thượng, một tội tệ hại nhất trong Giáo hội… Một ví dụ minh hoa đúng nhất cho thói thời thượng mà tôi thường hay nói, đó là hình ảnh phô trương của con công. Nhìn đàng trước thì nó rất đẹp, nhưng nhìn đàng sau thì thấy được sự thật… Và ai để cho thói huyênh hoang này len vào trọng tâm đời sống của mình thì người đó che giấu sự khốn cùng lớn lao của họ”.

Thứ hai, khi mở đầu sự nghiệp của mình, Thánh Phanxicô Axixi nhận sứ điệp của Chúa: “Con hãy xây lại Giáo hội của Ta”. Đầu tiên ngài chỉ nghĩ đây là căn nhà trong rừng gần nơi ngài sống. Chỉ sau này, ngài mới hiểu phải xây dựng lại căn nhà Giáo hội đang suy sụp. Đứng trước các vấn đề Giáo hội phải đương đầu hôm nay – lạm dụng tình dục, giáo dân giảm sút ở châu Mỹ và châu Âu, cải cách cần thiết cho giáo triều La Mã – danh xưng Phanxicô nói lên cả một chương trình cho Giáo hội.

Thứ ba, Thánh Phanxicô Axixi được biết đến qua tình yêu của ngài đối với thiên nhiên và súc vật. Đứng trước tai ương môi sinh và thay đổi khí hậu thế giới, chọn lựa danh xưng Phanxicô là nói lên quan điểm tích cực có tính ngôn sứ về các vấn đề môi trường. Đó là một trong các thách thức quan trọng nhất của thế kỷ 21 và Đức Giáo hoàng là người thật sự có vai trò lãnh đạo trong các vấn đề liên hệ đến môi trường.

Cuối cùng, chúng ta biết thái độ hòa nhã và tích cực của Thánh Phanxicô Axixi đối với hồi giáo. Ngài không cắt đứt liên lạc khi thời đó có chiến tranh giữa kitô giáo và hồi giáo. Ngược lại, không một vũ khí trong tay, ngài đi ngang qua cánh đồng đang giao tranh để gặp thủ lãnh hồi giáo, ông rất ấn tượng về thái độ của ngài, ông lắng nghe và để ngài ra về mà không làm hại ngài. Vào thời buổi chúng ta, thế giới cần các quan hệ hòa bình giữa tín hữu kitô giáo và hồi giáo, Đức Phanxicô đã gởi sứ điệp hòa bình không những cho tín hữu kitô mà cả cho người hồi giáo.

Tân giáo hoàng với gốc rễ Dòng Tên của mình, liên kết với một Phanxicô khác: Thánh Phanxicô Xaviê Dòng Tên, người có tinh thần truyền giáo nhiệt thành. Ngày nay chúng ta nói rất nhiều về phúc âm hóa trong Giáo hội vì các mất mát quá lớn ở Âu châu và Mỹ châu. Xaviê là người rao giảng Phúc Âm, ngài qua đời ở một đảo gần Trung quốc, ngày nay Trung quốc được xem như cánh đồng đã chín muồi chờ vụ gặt.