 |
| JoostP | Shutterstock |
Trong khi nhiều người có thể nghĩ rằng việc lấy đi mạng sống những kẻ sát nhân khác là “công bằng,” thì Thánh Gioan Phaolô II lại không tin rằng án tử hình là cần thiết trong thế giới hiện đại.
Mỗi khi án tử hình xuất hiện trên báo chí, một số người sẽ tìm cách biện minh cho nó, cho rằng lấy đi mạng sống một kẻ sát nhân đơn giản là công lý.
Một số người thậm chí còn trích dẫn những câu sau đây từ sách Xuất Hành để biện minh cho tuyên bố của mình:
“Nếu có bất kỳ tổn hại nào xảy ra, thì ngươi phải lấy mạng sống đền mạng sống, mắt đền mắt, răng đền răng, tay đền tay, chân đền chân, vết bỏng đền vết bỏng, thương tích đền thương tích, vết bầm đền vết bầm.” (Xh 21:23-25)
Đối với những người theo logic này, nếu ai đó giết người khác, người đó đáng bị xử tử.
Quan điểm của Thánh Gioan Phaolô II
Thánh Gioan Phaolô II đã chứng kiến nhiều tội ác trong suốt cuộc đời mình và phải đối mặt với vấn đề công lý này trong Thế chiến II.
Ngài biết những người dân Ba Lan tin rằng cách duy nhất để chống lại sự chiếm đóng của Đức Quốc xã là chiến đấu và tiêu diệt những kẻ áp bức họ. Mặc dù đó chắc chắn là một lựa chọn, Thánh Gioan Phaolô II đã chọn chống lại cái ác bằng thơ ca và kịch nghệ.
Sau này, khi được bầu làm giáo hoàng, ngài đã viết Thông điệp Evangelium Vitae, trong đó ngài nói thẳng về án tử hình:
Có một xu hướng ngày càng gia tăng, cả trong Giáo Hội lẫn xã hội dân sự, đòi hỏi hình phạt này phải được áp dụng một cách rất hạn chế, hoặc thậm chí phải bãi bỏ hoàn toàn. Vấn đề này cần được xem xét trong bối cảnh của một hệ thống tư pháp ngày càng phù hợp hơn với phẩm giá con người, và do đó, cuối cùng, phù hợp với kế hoạch của Thiên Chúa dành cho con người và xã hội. Mục đích chính của hình phạt mà xã hội áp đặt là “để khắc phục sự bất ổn do hành vi phạm tội gây ra.”
Ngài tiếp tục giải thích rằng: “Rõ ràng là, để đạt được những mục đích này, bản chất và mức độ của hình phạt phải được đánh giá và quyết định cẩn thận, và không nên đi đến cực đoan là xử tử người phạm tội, trừ những trường hợp tuyệt đối cần thiết: nói cách khác, khi không thể bảo vệ xã hội bằng cách nào khác. Tuy nhiên, ngày nay, nhờ những cải tiến liên tục trong việc tổ chức hệ thống hình sự, những trường hợp như vậy rất hiếm, nếu không muốn nói là hầu như không còn nữa.”
Án tử hình không nên được biện minh bằng tinh thần “mắt đền mắt.” Nếu nó có được áp dụng, thì đó phải là những trường hợp cực kỳ hiếm hoi đến mức ai đó có thể trở thành mối đe dọa cho toàn xã hội.
Đây là một trong những lý do tại sao Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã yêu cầu điều chỉnh Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo để nhắc lại quan điểm rằng hệ thống tư pháp hiện đại đã khiến án tử hình trở nên không cần thiết.
Giáo Hội dạy rằng mỗi người được tạo dựng theo hình ảnh và giống như Thiên Chúa. Ngay cả kẻ sát nhân cũng có phẩm giá con người mà chúng ta cần thừa nhận và tôn trọng.
Luôn luôn có cơ hội để ăn năn và hoán cải khi một người còn sống, và đây là điều tất cả chúng ta nên hy vọng và cầu nguyện.
Điều quan trọng cần nhớ là Chúa Giêsu đã nhắc đến câu Kinh Thánh trong Xuất Hành:
“Các ngươi đã nghe lời phán rằng: ‘Mắt đền mắt, răng đền răng.’ Nhưng Ta bảo các ngươi: Đừng chống cự kẻ ác. Trái lại, nếu ai vả má bên phải ngươi, hãy đưa cả má bên kia cho họ nữa; nếu ai muốn kiện ngươi để lấy áo trong của ngươi, hãy để họ lấy luôn cả áo ngoài; và nếu ai bắt ngươi đi một dặm, hãy đi với họ hai dặm.” (Mt 5:38-42)
Người Kitô hữu được kêu gọi suy nghĩ khác về công lý và không nên chỉ trích một người, đòi hỏi phải lấy đi mạng sống của họ. Thay vào đó, chúng ta cần kêu gọi họ hoán cải.
Tác giả: Philip Kosloski – Nguồn: Aleteia (20/9/2025)
Chuyển ngữ: Lm. Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên
