Theo truyền thống địa phương, vào thế kỷ thứ IV, thánh nữ Helena đã được Thiên Chúa thúc đẩy du hành đến Đất Thánh để tìm kiếm thánh giá thật của Chúa Giêsu Kitô.
Người ta tin rằng sau cuộc tử nạn của Chúa Giêsu, cây thánh giá mà Người chịu đóng đinh đã được giấu trong một cái hào, bị che phủ bằng đá để các Kitô hữu sơ khai không thể tôn kính được. Trong những năm sau đó, một đền thờ ngoại giáo cũng được xây dựng trên địa điểm tương tự để tôn vinh nữ thần Venus, rất có thể nó đã được xây dựng dưới triều đại của Hoàng đế Hadrianus.
Có một số ít người biết được nơi cất giấu cây thánh giá thật và đã truyền lại thông tin đó cho nhau qua nhiều thế kỷ. Có một người như thế, tên là Judas, cảm thấy buộc phải nói cho thánh nữ Helena biết nơi chôn cất thánh tích thánh giá thật.
Câu chuyện kỳ diệu được thuật lại trong Golden Legend: "Sau đó, Judas đã chuẩn bị sẵn sàng và bắt đầu đào bới, và khi anh ta đến độ sâu hai mươi bước (tương đương 15,2m), anh tìm thấy ba cây thánh giá và mang chúng đến cho hoàng hậu, và vì anh không biết cây nào là thập giá của Chúa chúng ta, nên anh đã đặt chúng ở giữa thành phố và chờ đợi sự biểu lộ từ Thiên Chúa; và vào khoảng giờ trưa có xác của một nam thanh niên được mang đi chôn cất. Judas giữ lại quan tài và đặt lên nó một trong các cây thập giá, rồi đến cây thứ hai, và khi ông đặt lên quan tài cây thứ ba, tức thì xác chết sống lại."
Một phiên bản khác của câu chuyện cũng được tìm thấy trong Roman Breviary: "Macarius, Giám Mục Jerusalem, sau khi dâng những lời nguyện trọng thể lên Thiên Chúa, đã chạm từng cây trong số ba cây thập giá vào một phụ nữ mắc bệnh hiểm nghèo. Hai cây đầu tiên không có tác dụng gì, nhưng khi cây thứ ba chạm vào, lập tức cô ấy đã được chữa lành."
Cả hai câu chuyện đã được truyền lại qua nhiều thế kỷ và nêu bật sự kiện là ba cây thánh giá đã được tìm thấy, và để xác định cây nào là thánh giá thật, những người bệnh đã được đưa đến với cây thánh giá đó. Khi người bệnh được chữa lành sau khi chạm vào một cây thánh giá cụ thể, thánh nữ Helena tin rằng mình đã tìm thấy cây thánh giá của Chúa Giêsu.
Cho dù giá trị của những câu chuyện này là gì đi chăng nữa, thì truyền thống về việc thánh nữ Helena tìm thấy cây thánh giá nhắc nhở chúng ta rằng việc Chúa Giêsu chịu đóng đinh là một sự kiện lịch sử có thật và chính nhờ cây thánh giá của Người mà những vết thương của chúng ta mới được chữa lành.
Tác giả: Philip Kosloski - Nguồn: aleteia.org - 'How did St. Helena find the true cross of Jesus Christ?' (18/8/2021)
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên
