Sức mạnh của sự lạc quan cho một cuộc sống viên mãn.
Chất lượng cuộc sống của chúng ta phụ thuộc vào chất lượng suy nghĩ của chúng ta. Có thể nói rằng chúng ta hành động theo suy nghĩ của mình. Nếu chúng ta hành động theo những nguyên tắc và giá trị vĩnh cửu, suy nghĩ của chúng ta phải dựa trên những nguyên tắc và giá trị đó.
Chúng ta là những sinh vật có lý trí bởi vì chúng ta suy nghĩ, như một triết gia đã từng nói, “Suy nghĩ đòi hỏi phải dừng lại và ngẫm nghĩ.” Điều này hoàn toàn trái ngược với việc sống như một con gà không đầu, tức là hành động mà không suy nghĩ hay vận dụng ý chí. Ngược lại, khi hành động không dựa trên sự nghiền ngẫm, thì cảm xúc và tình cảm (sự chuyên chế của chủ nghĩa cảm xúc) sẽ theo sau, khiến con người hành động theo bản năng sinh vật thuần túy, khiến họ không thể phân biệt được đâu là sự thật và dối trá, đâu là thiện và ác.
Để phát triển bản thân và tránh những xung đột cá nhân, gia đình hoặc công việc, điều cần thiết là phải nuôi dưỡng một tư duy lạc quan.
Trước tiên, hãy suy nghĩ tích cực, tức là tập trung sự chú ý vào những điều tốt đẹp ở mọi người và khám phá những khía cạnh tích cực của mọi thứ xảy đến với bạn.
Lạc quan là một cách tích cực để nhận thức thực tế. Trở thành một người tích cực là điều bạn cần phải học hỏi. Đó là một nhiệm vụ cá nhân cần đến thời gian. Theo Tiến sĩ Enrique Rojas, lạc quan có thể được định nghĩa như sau: “Lạc quan là một thái độ đặc trưng bởi xu hướng khám phá những khía cạnh tích cực nhiều hơn tiêu cực và nhìn thấy hoặc hy vọng vào điều tốt đẹp nhất, bất chấp vẻ bề ngoài.” Trên hết, đó là một thái độ, nghĩa là một khuynh hướng, một cách phản ứng thường xuyên với một điều gì đó; nó giống như một tư thế. Nó không phải do di truyền mà là do rèn luyện, và đạt được thông qua những nỗ lực lặp đi lặp lại.
Hãy nghĩ về rất nhiều hoàn cảnh trong cuộc sống hàng ngày mà thất bại xảy ra, một điều gì đó đã xảy ra sai lầm; một vấn đề tài chính nghiêm trọng, một căn bệnh, một sự sỉ nhục mà nhiều người chứng kiến. Sự lạc quan dẫn dắt chúng ta khám phá ra những điều tích cực trong tất cả những trải nghiệm này. Điều này khiến chúng ta tin rằng mọi thứ có thể và nên thay đổi. Và chúng ta thực hiện các biện pháp phù hợp để cố gắng, bất chấp những khó khăn.
Một trong những nhân vật hàng đầu trong lĩnh vực tâm lý học tích cực là Martin Seligman, người chỉ ra rằng sự lạc quan bao gồm niềm tin rằng mọi thứ đều có thể được cải thiện, bất kể hoàn cảnh khó khăn đến đâu. Những người lạc quan đề xuất giải pháp, tìm kiếm các phương án thay thế.
Đừng quên rằng cách chúng ta tiếp cận thực tế đầu tiên là cảm xúc. Nói cách khác, cảm xúc ảnh hưởng đến cách suy nghĩ của chúng ta. Và các nhà tâm lý học và bác sĩ tâm thần hiểu rõ điều này. Khi chúng ta cảm thấy tốt, chúng ta nhìn nhận mọi thứ theo cách khác. Có một phần não bộ điều chỉnh cảm xúc và thay đổi cách chúng ta sắp xếp suy nghĩ.
Tư duy tích cực và lạc quan có thể được hiện thực hóa bằng cách ghi nhớ rằng:
1. Bên dưới những sự kiện tiêu cực, có một tia hy vọng mà mỗi chúng ta phải khám phá: đó là tình yêu và sự kiên nhẫn. Trước là sự quyết tâm; sau là biết cách chờ đợi và tiếp tục.
2. Chúng ta phải nâng cao tầm nhìn, bỏ qua những điều trước mắt để hướng đến những điều trung hạn. Hơn nữa, chúng ta cần phải có cái nhìn dài hạn. Đừng bị cuốn vào hiện tại. Chủ nghĩa ngắn hạn không phải là một con đường tốt. Chúng ta đang hướng tới trung hạn và dài hạn. Đó là cách tiếp cận thông minh.
3. Chúng ta phải học cách phát triển khi đối mặt với khó khăn. Có hai đặc điểm cơ bản được tìm thấy trong chủ nghĩa bi quan: chủ nghĩa thất bại, chỉ là dự đoán những suy nghĩ tiêu cực, nghĩ rằng mọi thứ sẽ trở nên tồi tệ; và chủ nghĩa trở thành nạn nhân, niềm tin chắc chắn rằng mình luôn phải chịu tổn thương và bị tổn thương, và mọi thứ chỉ đơn giản là như vậy.
4. Người lạc quan là một chiến binh bẩm sinh. Họ không bỏ cuộc khi mọi thứ trở nên khó khăn hoặc không diễn ra như mong đợi. Sự kiên trì nhanh chóng xuất hiện để giúp đỡ, và đó là lý do tại sao họ chiến đấu, nỗ lực, kiên trì, bắt đầu lại, và đứng dậy. Chính sự bền bỉ giúp họ tiếp tục, quyết tâm không bao giờ bỏ cuộc.
Cuộc sống giống như việc chèo thuyền. Như nhà văn và nhà thần học William George Ward đã nói: “Người bi quan phàn nàn về cơn gió; người lạc quan chờ đợi nó đổi hướng; người thực tế điều chỉnh cánh buồm.” Lạc quan là nghệ thuật sống với hy vọng.
Tác giả: José Miguel Ponce – Nguồn: Exaudi (03/10/2025)
Chuyển ngữ: Lm. Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên
