20-10-2018 nước Pháp kỷ niệm 10 năm ngày Xơ Emmanuelle qua đời. Xơ sống gần trọn thế kỷ 16-11-1908 – 20-10-2018 và dành hết thì giờ, công sức của mình để mang lại tương lai cho những người đi bươi rác ở Ai Cập.
Chúng tôi xin giới thiệu xơ Emmanuelle, nhân vật ngoại hạng, người có cá tính phi thường đã thay đổi cuộc sống của những người khốn khổ nhất. Công việc của xơ hiện nay được tiếp tục qua Hiệp hội ASMAE, Trợ giúp y tế-sức khỏe cho tuổi thơ, một Hiệp hội từ thiện giúp đỡ cho rất nhiều nơi trên thế giới.
Dấu vết của một định mệnh
Xơ Sara, người đến làm việc với xơ Emmanuelle năm 1976 ở thành phố ổ chuột Ezbet-El-Nakhl, năm 1993 xơ thay xơ Emmanuelle lo cho những người bươi rác ở Caire, xơ vẫn còn làm việc ở khu phố Mokattam, Ai Cập.
Mười năm sau khi xơ Emmanuelle qua đời, người dân Mokattam có còn nhắc đến xơ không?
Xơ Sara: Những người lớn tuổi đã từng sống với xơ Emmanuelle cho đến năm 1993, năm xơ về Pháp nghỉ hưu thì họ vẫn còn nhớ đến xơ rất nhiều. Họ nói xơ đến đây để cứu họ. Còn các người trẻ hơn thì ai cũng biết tên xơ, họ biết nhờ xơ mà một phần lớn mọi sự ở đây đã thay đổi.
Năm 1971 khi xơ Emmanuelle đến đây, đàn ông còn uống rượu rất nhiều, đàn bà thường bị đánh đập, tỷ số trẻ em chết khi còn nhỏ rất cao… Ở đây gần như là địa ngục. Lần đầu tiên tôi đến khu phố Ezbet-El-Nakhl là năm 1976, tôi bị sốc vì mùi rác rưới hôi hám, bẩn thỉu và người dân thì chen chúc sống trong các căn lều… Tôi xấu hổ khi thấy xơ Emmanuelle, một người nước ngoài lại đến sống nơi khủng khiếp này.
Bây giờ, các căn nhà đã có điện, có truyền hình; các em trẻ được đi học cho đến 16 tuổi và nhiều em còn lên đại học. Một phần ba những người đi nhặt rác đi học và có bằng cấp được nhà nước công nhận. Trong số 150 nhân viên của trường chúng tôi, gần như tất cả là những những người đã từng đi nhặt rác. Nhưng nhất là não trạng đã được thay đổi: trước thì phải năn nỉ cha mẹ cho con đến trường, bây giờ thì không có đủ chỗ để nhận 1 000 học sinh ở ba khu phố Mokattam, Tora và Ezbet-El-Nakhl, ba khu vực của những người đi bươi rác (100 000 người dân), nơi chúng tôi đến ở.
Như vậy xơ Emmanuelle lúc nào cũng sống động ở Mokattam ?
Xơ Sara: Xơ đã say sưa làm một công việc khổng lồ ở đây, xơ đẩy mọi người phải thay đổi: Có lần tôi đã nói với xơ: “Xơ gọi con đến đây để giúp xơ làm một vườn trẻ trong một căn lều, và bây giờ thì chúng con có hơn 50 sinh hoạt!” Nhờ xơ mà bây giờ những người đi bươi rác được vào làm ở khâu tái hồi rác chứ không phải chỉ trong việc lựa rác. Nhờ vậy, nhìn từ bên ngoài, người ta không còn thấy họ khác với người dân ở Caire.
Người dân rất biết ơn xơ, cũng như việc xơ làm cho người hồi giáo và kitô giáo xích lại gần nhau. Trong ba khu vực của những người đi bươi rác, không có căng thẳng về vấn đề tôn giáo. Chúng tôi có 38 nữ tu Cốp-chính thống giáo, 15 linh mục, trong số này có bốn linh mục là những người đã từng đi bươi rác và một giám mục Cốp-chính thống giáo, giám mục Abanoub, ngài đặc biệt lo cho những người đi bươi rác.
Xơ nhớ kỷ niệm nào sâu đậm nhất với xơ Emmanuelle?
Xơ Sara: Cách mà xơ Emmanuelle đối xử với những người đi bươi rác! Không bao giờ xơ khinh họ hoặc ruồng bỏ họ, xơ tôn trọng họ và không bao giờ buông tay dù đứng trước hoàn cảnh rối rắm. Thỉnh thoảng xơ Emmanuelle nổi giận nhưng cuối ngày khi xơ bình tĩnh lại, chúng tôi thảo luận và tôi xin xơ tôn trọng phong tục của chúng tôi. Chúng tôi bổ túc cho nhau: tôi trầm tĩnh, còn xơ thì năng động, nhưng chúng tôi rất hiểu nhau. Khi xơ xin tôi đến giúp, tôi nói với giám mục của tôi, ngài xin tôi cầu nguyện một tháng trước khi trả lời cho xơ. Và tôi đã cầu nguyện. Đối với tôi, là một may mắn lớn được ở bên cạnh xơ Emmanuelle, và tôi cám ơn Chúa đã kết hợp chúng tôi với nhau, để phục vụ tốt hơn cho những người đi bươi rác. Đối với tôi, được sống ở Mokattam là một ơn Chúa.
Mười năm sau khi xơ Emmanuelle qua đời, xơ còn để lại gì ở đây?
Xơ Sara: Tinh thần của xơ… Tôi luôn cảm thấy xơ gần tôi và điều này đã giúp tôi rất nhiều. Trong lời cầu nguyện, tôi xin xơ giúp tôi và xơ đã giúp, xơ luôn hiện diện trong các khu phố của chúng tôi.
Marta An Nguyễn dịch
