Tết

Nguyên đán là ngày đầu, ngày căn bản của năm mới, là lễ vui trọng đại nhất của dân tộc Việt. Lễ vui không chỉ trong một ngày, nhưng thường là Ba Ngày Tết. Còn nhà giàu dựng nêu ăn Tết, đến rằm (15) mới hạ nêu.

Nhà nhà đều vui Tết, ăn Tết. Dồn hết tiền tiết kiệm trong năm để mua sắm cho Tết. Nghèo gì nghèo ít ra cũng có bánh tét, bánh chưng. Thực phẩm thường thường là thừa thải. Vì ít ra ngày Mùng Một tắt bếp bởi vì đưa ông Táo về trời rồi!

Thực phẩm thừa phải ăn cho hết, cho bết, cho lết, cho chết luôn. Nhà nghèo, hết Tết có khi phải chạy nợ, ít ra cũng phải thắt lưng buộc bụng. Ăn Tết cũng vui đấy, mà cũng không tránh những cảnh buồn thê thảm!

Lại có hạng người chơi Tết. Ăn nhiều đã đành mà còn thêm nhậu nhẹt. Rảnh rang, gặp nhau mà không róc rẻn thì buồn chết. Đầu thì một ly, lần lượt một chén, một bát, một hủ...rốt cuộc hìm luôn, hết biết đường về! Nếu không nhậu thì giải trí với đỏ đen, sát phạt nhau, không nể trọng ai cả.

Cắc-tê sáu lá cầm chừng,
Bài cào ba lá lột quần không hay.

Khi tới lúc nóng mũi rồi, thì cũng có thể cầm quần để ăn thua đủ. Cũng có thể vì tứ sắc mà quên cả gia tộc. Tết như thế thì nên gọi là những ngày lễ ăn chơi. Nhưng Nguyên Đán đâu hẳn là những ngày lễ ăn chơi, mà là một lễ vui long trọng kể là bậc nhất của dân tộc Việt.

Đêm giao thừa là giờ phút loại bỏ những hèn kém của năm qua, quên đi những không may, những xung đột trong năm trước. Bước vào năm mới, trong ngày đầu năm, phải giữ lời nói hiền hòa, tiếp xúc vui tươi, để năm mới được phúc trời ban, cho được an vui phúc lành.

Nguyên Đán cũng là ngày liên kết gia tộc. Cả năm vì sinh kế mà anh em phải xa nhau , đến ngày Tết thì cùng nhau trở về tổ đình (nhà cha mẹ hay ông bà). Ít nhiều giữ dây liên kết với nhau, giúp đỡ nhau... Không được như xưa khi nhiều thế hệ chung sống với nhau, thì ít ra còn nhớ chú bác, cô cậu, anh em...dầu xa nhau vẫn còn kể là người thân, người bà con. Về lại tổ đường, sống lại cái cảnh chung sống lúc trước, cùng chia xẻ nỗi vui của nhau. Và nhờ cảnh chung sống như thế mà lưu truyền lại những đức tính của dòng tộc.

Đối với Tết, người Công giáo chúng ta vui Tết như thế nào? Có ăn Tết, chơi Tết, hay biết dùng cái Tết để tốt hơn, để liên kết gia tộc, thì chúng ta phải kể Tết là một ơn Chúa ban. Chúng ta phải để đời ta thăng tiến và nên tốt hơn mãi.

Tân nhật, nhật tân, nhật nhật tân, hựu nhật tân.
Đó đúng là con của Chúa!