Cộng đoàn Đời sống Kitô (CVX) là nhóm giáo dân sống theo linh đạo Thánh I-Nhã, nhà sáng lập Dòng Tên.
Hàng năm, Cộng đoàn đào tạo hàng trăm tháp tùng viên cho các cộng đoàn địa phương ở Pháp, nên có thể xem như họ đã đi trước lời kêu gọi của Đức Giáo hoàng.
Vào cuối tháng 1-2017, phát biểu trước các thành viên tham dự buổi Họp khoáng đại các Dòng tu và các Tổ chức đời sống tông đồ, Đức Phanxicô kêu gọi: “Đặc sủng của việc tháp tùng thiêng liêng, chúng ta gọi là hướng dẫn thiêng liêng, là một đặc sủng của giáo dân. Các linh mục cũng có; nhưng đây là đặc sủng của giáo dân”.
Tháp tùng thiêng liêng là sứ vụ thiết thân của Đức Phanxicô, từ khi công bố Tông huấn Amoris laetitia (Niềm vui của Tình yêu), ngài luôn lặp đi lặp lại, Giáo hội phải thoát ra khỏi lôgic cấm đoán/cho phép để “lớn lên trong khả năng phân định thiêng liêng của mình”.
Bắt nguồn từ linh đạo của Thánh I-Nhã – như ngài -, Cộng đoàn Đời sống Kitô (CVX) đã đi trước lời kêu gọi của Đức Phanxicô.
Ngày 1 và 2 tháng 7-2017, ở thành phố Beauvais, lần đầu tiên đã có hơn 700 người có trách nhiệm và tháp tùng viên của các cộng đoàn địa phương CVX hội họp lại với nhau. Chủ đề của buổi họp là việc đào tạo và tháp tùng thiêng liêng, hai hướng đi nền tảng cho cộng đoàn có tầm mức thế giới này. Tại Pháp có 800 nhóm ở các địa phương, gồm trên 7000 thành viên họp nhau cứ mỗi ba tuần một lần.
Ngày nay, càng ngày các cộng đoàn địa phương càng ngày càng ít có các tu sĩ tháp tùng, chẳng hạn con số các linh mục Dòng Tên giảm từ 80 xuống còn 40 từ năm 2012 đến năm 2017. Vì thế việc đào tạo các thành viên nhóm CVX càng ngày càng trở nên cần thiết. Các cộng đoàn CVX gồm các cặp giáo dân hay người độc thân ở mọi lứa tuổi, mọi môi trường.
Linh mục Dòng Tên Jean-Luc Fabre, giám đốc phụ tá phong trào CVX Pháp cho biết: “Ngay từ những năm đầu 1970, các thành viên của cộng đoàn đã được đào tạo để trở thành các tháp tùng viên. Đại hội năm 2017 ở Nevers đã giúp chúng tôi nhận thức đặc sủng của mình trong việc tháp tùng thiêng liêng”.
Đào tạo theo lời kêu gọi
Với các thành viên đáp ứng lời kêu gọi, cộng đoàn CVX đề nghị mô thức “Tháp tùng một cộng đoàn địa phương”. Một khóa đào tạo sáu ngày ở Trung tâm Thiêng liêng Hautmont hay thực tập ba hoặc bốn tuần ở các vùng khác nhau.
“Làm thế nào để chúng ta nghe và nghe gì? Làm thế nào để chúng ta nói? Làm thế nào chúng ta chú tâm hơn với công việc của Thần Khí nơi mỗi người chúng ta và trong cộng đoàn?” Đó là những câu hỏi được đặt ra cho người tham dự, họ làm việc trên các nguyên tắc phân định của Bài tập Linh thao Thánh I-Nhã, khởi đi từng trường hợp một.
Giúp phân định
Bà Manuèle Derolez giải thích: “Đây là sự đào tạo giúp đào sâu các nền tảng của linh đạo I-Nhã, nhất là các Bài tập Linh thao của Thánh I-Nhã và theo cách mà các bài tập này áp dụng vào các cộng đoàn địa phương. Mỗi ngày chúng tôi đề cập đến tư thế của người tháp tùng trong nhiều dạng của cộng đoàn nhỏ, cộng đoàn mới bắt đầu, cộng đoàn đã có nhiều kinh nghiệm, cộng đoàn đang gặp khó khăn. Chúng tôi đưa ra nhiều tình huống khác nhau để xem tháp tùng viên có thể đưa ra những điểm nào: các lời nói, một khuôn khổ, một trợ giúp phân định”. Bà Manuèle Derolez là người đã tháp tùng các cộng đoàn địa phương ở Paris trong mười năm nay.
Từ kinh nghiệm trở lại riêng và từ sự tăng trưởng trên con đường thiêng liêng của mình, Thánh I-Nhã (1491-1556) đã đào sâu mối dây giữa phân định thiêng liêng và lấy quyết định: các Bài tập Linh thao của ngài ghi lại các nguyên tắc quý báu để giúp chúng ta trong các lựa chọn hàng ngày, theo mức độ phát triển thiêng liêng của từng người.
Lắng nghe và định danh
Mỗi tháp tùng viên làm quen với sự đào tạo này để từ đó đem ra thực hành. Ông Antoine Masson cho biết: “Chức năng đầu tiên của tháp tùng viên là lắng nghe nhịp tim của cộng đoàn. Tôi tìm cách để nhận ra các chuyển động bên trong, những điều họ nói ra, những điều họ khó nói ra. Chức năng thứ nhì là định danh các điều này”, ông Antoine Masson là tháp tùng viên của một nhóm ở Angers.
Bà Manuèle Derolez cho biết: “Công việc tháp tùng mang lại các niềm vui rất lớn. Đó là được làm chứng những gì đang xảy ra trong một cộng đoàn địa phương, chia sẻ, biết được tiến trình của các thành viên trong việc lựa chọn bậc sống của họ, sự tự do của họ khi lấy quyết định hoặc sự đào sâu đức tin của họ. Tháp tùng cũng là kinh nghiệm thiêng liêng của một ‘người khác’ tác động qua chúng ta”.
Để giúp họ trong vai trò này, các tháp tùng viên chính họ cũng được tháp tùng: họ giữ mối quan hệ với phụ tá của vùng, thường xuyên họp với các tháp tùng viên khác và thường thường họ có người tháp tùng thiêng liêng riêng của mình. Việc đào tạo các tháp tùng viên không ngừng ở cuối khóa thực tập sáu ngày. Họ có thể được đào tạo theo tiến trình tháp tùng thiêng liêng cá nhân.
Một kinh nghiệm có thể tạo cảm hứng cho các địa phận theo tinh thần Tông huấn Amoris laetitia (Niềm vui của Tình yêu) của Đức Phanxicô, nhưng cũng gặp khó khăn. Các lời kêu gọi lặp đi lặp lại “hội nhập, phân định, tháp tùng” của Đức Phanxicô không phải lúc nào cũng được giáo dân hiểu rõ, kể cả các chủ chăn của họ, họ hỏi về làm thế nào để đem ra áp dụng và cho rằng mình chưa được đào tạo đủ…
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
