Có rất nhiều sản phẩm có chứa Probiotics như sữa chua, sữa chua uống; các thực phẩm chức năng dưới dạng viên hay dung dịch... Đa số các sản phẩm này đều được coi là an toàn cho sức khỏe, ít khi gặp các phản ứng phụ hay biến chứng nặng khi dùng. Probiotics không chỉ có trong sữa và các loại thực phẩm chức năng mà các loại thực phẩm lên men như: dưa muối, kim chi, bắp cải muối... cũng có chứa các vi khuẩn được cho là có lợi cho đường tiêu hóa.

Có hàng nghìn tỷ vi sinh vật sống trên cơ thể người, chủ yếu ở ngoài da và hệ tiêu hóa. Vai trò của vi khuẩn đối với hệ tiêu hóa rất quan trọng, giúp chúng ta phân giải và hấp thụ các chất dinh dưỡng. Chúng ta sẽ không thể sống thiếu được hệ vi khuẩn ở đường tiêu hóa. Thêm một điều cần lưu ý đó là, trong đường ruột của chúng ta có rất rất nhiều các loại vi khuẩn khác nhau như một hệ sinh thái các loại vi khuẩn, chứ không phải chỉ một vài loại vi khuẩn cụ thể.

Một số trường hợp bệnh nhân sau khi dùng thuốc kháng sinh sẽ bị loạn khuẩn đường ruột, do thuốc cũng diệt bớt các vi khuẩn ở đường tiêu hóa gây nên những triệu chứng như đau bụng, đi lỏng, rối loạn tiêu hóa, ăn khó tiêu... Nên Probiotics thường được dùng sau khi sử dụng kháng sinh với mục đích bổ sung thêm vi khuẩn cho đường tiêu hóa. Một số loại vi khuẩn còn vững bền với kháng sinh, không bị tiêu diệt nên có thể dùng cả khi đang dùng kháng sinh.

Năm 2012 có thống kê lớn, dựa trên 82 nghiên cứu với gần 12000 bệnh nhân, cho thấy việc dùng Probiotics tuy có hiệu quả nhất định trong việc phòng ngừa và giảm tiêu chảy sau khi sử dụng kháng sinh nhưng không thể xác định cụ thể và chính xác loại vi khuẩn nào thực sự hiệu quả và có lợi cho con người. Ngoài ra chưa có bằng chứng hay nghiên cứu nào cho thấy việc sử dụng Probiotics giúp trẻ hóa, tăng cường sức khỏe hay kéo dài tuổi thọ...

Theo một số nghiên cứu mới công bố của các nhà khoa học Israel kết luận, đến một nửa các trường hợp sử dụng Probiotic, các vi khuẩn bị thải loại ra ngoài theo đường tiêu hóa gần như ngay sau khi sử dụng, chứ không thể sinh sôi và phát triển được. Còn các trường hợp còn lại, probiotic đưa vào cơ thể chỉ phát triển được trong thời gian ngắn, rồi sau đó bị áp đảo bởi các vi khuẩn sẵn có trong đường tiêu hóa của bệnh nhân. Các vi khuẩn sẵn có trong đường tiêu hóa sẽ nhanh chóng sinh sôi và áp đảo các probiotic được đưa vào cơ thể. Các nhà khoa học Israel cho rằng, đối với mỗi cá nhân cần xác định cụ thể loại vi khuẩn nào để sử dụng, vì hệ vi sinh vật đường ruột của mỗi người khác nhau. Tuy nhiên, đây là hướng đi của tương lai, chưa phù hợp với trình độ y học hiện tại của thế giới.

Thậm chí cũng theo các nhà khoa học Israel, việc sử dụng probiotic còn có thể làm các vi khuẩn có lợi sẵn có trong hệ tiêu hóa chậm phát triển và sinh sôi.

Có một cách khác để tăng cường các loại vi khuẩn có lợi cho đường tiêu hóa, đó chính là bổ sung các chất cho chính vi khuẩn đang sống trong đường ruột chúng ta. Một số nhà khoa học ở Scotland khuyên nên ăn bổ sung yến mạch, vì yến mạch giúp thúc đẩy các vi khuẩn sẵn có ở đường ruột phát triển.

Như vậy, ngoài tác dụng giảm tiêu chảy sau khi sử dụng kháng sinh, có vẻ Probiotics không đem lại tác dụng gì cho sức khỏe nên không cần thiết phải sử dụng thường xuyên hàng ngày. Cũng cần lưu ý thêm, tuy Probiotics tương đối an toàn nhưng cũng không nên sử dụng một cách bừa bãi. Cần thêm nhiều nghiên cứu trong việc sử dụng Probiotics cho mọi người thế nào cho hợp lý. Có lẽ hướng đi của tương lai là cần sử dụng đúng chủng loại vi khuẩn nào đó thích hợp cho từng cá nhân cụ thể! st