Nữ tu thần học gia Véronique Margron kêu gọi “thực hiện sự thật, tất cả sự thật về đại dương đen tối này, dù phải trả một giá như thế nào”

Bắt đầu từ đâu? Trước hết là nghe. Nghe và nghe nữa, nghe nỗi buồn quá đặc biệt, không chịu đựng được, không xóa đi được, không dịu đi được. Các lạm dụng ấu dâm bị cho là không thích đáng. Thuật ngữ nguy hiểm. Bởi vì bất cứ người nào bình thường đều yêu trẻ con. Nhưng để thực sự yêu trẻ con thì phải tránh mọi lầm lẫn, tránh những gì biến tình thương thành sợ, tránh biến trẻ con thành đồ vật, thành con mồi của mình. Đó là phá vỡ, là hủy hoại trẻ con hay hủy hoại những người lớn mong manh. Đúng, Giáo hội có tội và tội rất nặng. Trách nhiệm của Giáo hội thì lớn hơn các thể chế khác, vì Giáo hội cho mình có sứ mạng, nhân danh chính Tin Mừng Chúa Kitô, trao truyền một nghệ thuật sống chung, nói sự thật, công chính, điều tốt, đạo đức và vô đạo đức. Giáo hội dựa trên sự tin cậy được giao, trên lời được chia sẻ. Trách nhiệm của Giáo hội vì thế là rất lớn, đầu tiên là lừa dối, sau là phá vỡ vì tầm to lớn các tội ác này.

Ngày nay làm sao có thể tin vào Giáo hội? Câu hỏi sâu thẳm cho người tín hữu là tôi, và cho nhiều người trong số quý vị. Năm 1967, Đức Phaolô-VI đã tuyên bố, ‘Giáo hội là chuyên ngành trong nhân tính’ khi ngài công bố Thông điệp Phát triển các Dân tộc (Populorum progressio) vì ‘Giáo hội mang tầm nhìn toàn cầu về con người và về nhân tính’. Nếu, trong bối cảnh này, lời nói này là sáng tạo, có nghĩa sự dấn thân của Giáo hội là cho hòa bình, công chính và phát triển thì chúng ta sẽ thích nếu Giáo hội cho mình là người ‘phục vụ’ nhân loại thay vì là ‘chuyên gia lão luyện’!

Sửa lại những gì có thể sửa

Đây không phải là một trong các lý do sâu sắc nhất cho nỗi đau của chúng ta hôm nay, cho sự bực tức của chúng ta, rằng vị trí của Giáo hội đã quá lâu,  quá thường xuyên nổi bật lên. Chắc chắn đó cũng là vị trí của hàng giáo sĩ và các giám mục, nhưng cũng của là người công giáo nói chung. Các kitô hữu theo một Đấng cứu thế bị đóng đinh. Một Đấng Thiên sai không có sứ mệnh nào khác, không có một ngọn lửa nhiệt thành nào khác, hơn là làm chứng cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người nghĩ mình là kẻ có tội, người lương dân hay phụ nữ… , mà Chúa của giao ước là Chúa của từng người. Một người đích thực, Giêsu Nadarét, không có một tham vọng nào khác hơn là bạn đồng hành với nhân loại, không bao giờ nắm giữ, luôn để cho nhân loại được tự do tiến tới tương lai của mình.

Đứng trước mức độ rộng lớn của tội ác đã phạm, các đồng lõa tích cực hay thụ động, ở đây và khắp nơi, điều cần thiết là quay lưng lại với mọi ý định cho mình là lão luyện, là thánh thiện, chân lý, đạo đức, thậm chí là nhân văn. Nếu không, thật đau đớn phải đi tìm thầy thuốc cho tất cả điều ô nhục của chúng ta. Một cách khiêm tốn, phải trở lại là người phục vụ cho nhân loại trong tính dễ bị tổn thương và phẩm giá không thể xâm phạm của mình. Điều mà rất nhiều tín hữu làm chứng trong cuộc sống được chia sẻ của họ, được dâng hiến của họ.

Công việc đòi hỏi ngày hôm nay trước hết là sự thật và công chính. Thực hiện sự thật, toàn bộ sự thật trên đại dương đen tối này, một cách tự nguyện, dấn thân, kiên trì dù phải trả giá như thế nào. Để làm việc này, phải phải dùng các phương tiện không thể tranh cãi, cần thiết, một công việc khoa học, điều tra, tham khảo hồ sơ… Phải làm, vì chúng ta có bổn phận với các nạn nhân của ngày hôm trước, ngày hôm qua và cả ngày hôm nay. Với các nạn nhân và với tất cả người thân của họ. Chỉ có sự thật mới làm cho chúng ta tự do.

Bằng cách là không thay thế cho tòa án Quốc gia, ngược lại, cũng không núp đằng sau nó. Làm công chính, là đặt tên và cân nhắc nghiêm nhặt những ai phạm tội để trút mặc cảm tội lỗi nặng nề và nhục nhã cho các nạn nhân, những chuyện đã nhận chìm họ sâu hơn nữa. Đó là tách rời ra và bắt đầu sửa những gì có thể sửa. Làm điều này một cách rõ ràng. Con đường cần thiết để có ngày niềm tin sẽ trở lại, hai mắt mở ra, làm mới lại như chúng ta làm lại da mới sau khi bị phỏng nặng.

Trách nhiệm không giới hạn

Và còn một đòi hỏi: xem lại và thay đổi các tập quán của chúng ta. Đặc biệt như Đức Phanxicô tố cáo, những gì là lạm dụng lương tâm, lạm dụng quyền lực, lạm dụng thiêng liêng.

Vì nhân danh Chúa mà đưa đến việc hỗ trợ cho những chuyện bi thảm và lạm dụng này. Một Thiên Chúa mà người săn mồi, người sành sỏi, thậm chí là người mật thiết, biết không những đâu là điều tốt cho người khác, mà còn tệ hơn, biết những gì Chúa mong chờ từ đứa trẻ này, từ người dễ bị tổn thương này.

Các tội ác này xoáy tận nơi sâu thẳm của trái tim, của tâm hồn, nơi trụ của đức tin và lòng tin tưởng vào Chúa, bị kẻ tấn công cướp đi. Vì thế trách nhiệm của Giáo hội là trách nhiệm không giới hạn. Thay đổi thói quen, chẳng hạn loại bỏ lại văn hóa tuần phục, tạo các quan hệ có trách nhiệm, hổ tương, mở ra với sự khác biệt, nhưng không ngăn sự tôn trọng các vai trò được tôn kính và địa vị của từng người.

Các quyết định này mang nặng hệ quả, nhưng chỉ với cái giá này, có lẽ, điều quan trọng đối với kitô hữu chúng ta, điều là trọng tâm cuộc sống làm chứng cho Chúa, Đấng cứu và làm cho đời sống có thể có một không gian nhỏ và chính đáng. Đời sống kitô giáo không khép kín trong thờ phượng. Nó tưới cho toàn bộ cuộc sống và cho tất cả những gì là sự sống, nó là hợp pháp và cần thiết mà các kitô hữu góp phần mình vào cuộc thảo luận công cộng và tham gia vào lợi ích chung. Lịch sử là một dấu vết cao siêu. Nhưng ngày nay, không có gì lớn chuyện để có thể được nghe mà không có công việc nhọc nhằn và đòi hỏi này. Công việc khó khăn, lâu dài và mạo hiểm, nhưng điều đó sẽ không bao giờ quá nhiều như cuộc chiến lâu dài mà mỗi nạn nhân phải đương đầu để chinh phục lại cho đời của mình, cho tự do của mình, một đoạn đường đi đến sự tin tưởng, đến sự sống.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch